Tıbbi ve aromatik bitkilere dayalı yüksek katma değerli üretim yatırımları, uluslararası yatırımcıların radarına girmeye devam ediyor. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı’nın (BAKA) yürüttüğü Tıbbi ve Aromatik Bitkilere Dayalı Üretimin Artırılması Sonuç Odaklı Programı (TAB-SOP) kapsamında Avustralya merkezli çok uluslu yatırım grubu Neoma Group, yatırım ön fizibilite çalışmalarını başlatmak üzere Batı Akdeniz’de kapsamlı bir saha ziyareti gerçekleştirdi.
Yatırım grubunun Yönetim Kurulu Başkanı Mark Majani başkanlığındaki üst düzey heyet, Ajans uzmanlarından bölgesel yatırım destekleri, üretim altyapısı, kamu-özel sektör işbirliği olanakları ve entegre tedarik zincirleri hakkında detaylı brifing aldı. Ajans sunumunda öne çıkan veriler, TR61 bölgesinin (Isparta, Burdur, Antalya) Türkiye genelindeki aromatik bitki üretiminin yüzde 30’unu tek başına karşıladığına işaret ediyor.
Bitkisel Hammaddeden Biyoaktif Moleküle: Katma Değer Yolculuğu
Majani, Batı Akdeniz’in sahip olduğu floristik çeşitliliğin, firma için “yüksek ölçekli fonksiyonel ürün üretimi” açısından stratejik değer taşıdığını belirtti.
Global pazarda aromatik bitki ekstraktları yalnızca kozmetik değil; biyoaktif bileşen, farmasötik öncül madde ve fonksiyonel gıda katkısı olarak da değerlendiriliyor. Bölgedeki süper kritik ekstraksiyon potansiyeli ve hammaddeye erişim global yatırımcıların ilgisini çekti.
BAKA Genel Sekreteri Volkan Güler, Neoma Group’un ziyaretiyle birlikte bölgenin yatırım diplomasisinde yeni bir eşik atladığını ifade etti. Güler, “Biz yalnızca yatırımcıyı çekmekle kalmıyor, onları doğru aktörlerle eşleştiriyor, bilimsel kurumlarımızla entegre ediyor ve sürdürülebilir bir üretim altyapısı inşa edilmesine katkı sağlıyoruz. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız ve Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğümüzün ortaya koyduğu Yerel Kalkınma Hamlesi vizyonu perspektifinde global yatırımcıları yerel paydaşlarımızla buluşturuyoruz. Amacımız; gül, lavanta, çörek otu, kekik gibi bitkilerde yalnızca hammadde değil, aktif bileşen bazlı yüksek teknoloji üretim yatırımlarını da bölgemize kazandırmak” dedi.
BAKA’nın Tıbbi ve Aromatik Bitkilere Dayalı Üretimin Artırılması Sonuç Odaklı Programı’ndan sorumlu uzman Yücel Yıldırım, Ajansın tıbbi ve aromatik bitkilere yaklaşımının klasik tarımsal teşviklerin ötesine geçtiğini belirtti. Yıldırım, “Sadece yetiştiricilik değil, ekstraksiyon teknolojileri, tıbbi ve aromatik bitkilerde markalaşma, e-ihracat, organik sertifikasyon gibi zincirin tüm halkalarında katkı sunduğumuz bir yaklaşımımız var. Yabancı yatırımcıların ilgisi de gösteriyor ki; artık tohumdan raf ürününe kadar tüm sürecine temas eden yaklaşımımız çıktılarını göstermeye başladı” dedi.
Ziyaret kapsamında heyet; Isparta’da yer alan Gülbirlik, Sincer Gülyağı ve Dünder Makine gibi firmalarla da görüşerek distilasyon sistemleri, CO ekstraksiyon prosesleri ve yerli makine tedariki konularında işbirliği olanaklarını değerlendirdi. Ayrıca Antalya’da bulunan topraksız tarım ve medikal bitki üretiminde uzmanlaşan Farminova firması ile de yurt dışı tesis yatırımı konuları da gündeme geldi.
Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı’nın girişimleriyle Antalya’daki BATEM (Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü) ile Neoma Grup arasında biyopestisit üretimine yönelik ortak bir TAGEM destekli Ar-Ge projesi başlatılması yönünde de prensip mutabakatı sağlandı. Bu doğrultuda, süper kritik teknolojiyle işlenebilecek bitkilerin saha denemelerinin kısa bir süre sonra başlaması öngörülüyor.
Atıklar Ekonomiye Dönüşüyor: Döngüsel Yaklaşıma Talep Artıyor
BAKA koordinasyonunda yapılan teknik görüşmelerde, bölgede atık statüsünde değerlendirilen narenciye ve domates kabuklarının fonksiyonel içeriklere dönüştürülmesi de ele alındı. Süper kritik teknoloji ile biyoyararlı moleküllerin elde edilmesi hedefleniyor.
Yatırım heyetinin ziyaretinin ardından hazırlık çalışmaları başlayan iş planları, Batı Akdeniz’in yalnızca tarımsal üretim bölgesi değil, aynı zamanda biyoteknolojik dönüşüm ve fonksiyonel ürün geliştirme merkezi olabileceğini ortaya koydu.
