Balıkesir’in önemli içme suyu kaynaklarından biri olan Gönen Çayı üzerinde kurulu olan Yenice Barajı’nda kritik seviyelerde seyrediyor.
Balıkesir’in Gönen ilçesinde yer alan ve Bandırma’nın içme suyu ihtiyacını karşılayan Gönen Barajı’nda su seviyesi kritik düzeyde seyrediyor. Balıkesir Su ve Kanalizasyon İdaresi (BASKİ) verilerine göre barajda geçtiğimiz dönemde yüzde 10,33’lük bir düşüş yaşanırken, son günlerde Gönen ve çevresinde etkili olan yağışlar baraj seviyesini yaklaşık 20 santimetre yükseltti. Buna bağlı olarak doluluk oranı yüzde 12 seviyelerine ulaştı.
Barajdaki mevcut seviyenin düşük olması nedeniyle, elektrik üretim hakkına sahip firmanın üretim yapamadığı öğrenildi. Firma kullanım alanındaki su seviyesi yüzde 0.65 kotuna kadar indiği için hidroelektrik üretimi bir süredir durdurulmuş durumda. Bu süreçte, Bandırma ve çevresinin içme suyu ihtiyacı, barajdan doğrudan üretim hattına girmeden dip savaktan Gönen Kumköy Regülatör Terfi İstasyonu’na gönderiliyor.
Yetkililerden alınan bilgilere göre, barajdan saniyede 300 litre, yani bir günde yaklaşık 25 bin 920 ton su Bandırma’ya ulaştırılıyor. Son yağışlarla birlikte doluluk oranı yüzde 10.73’ten yüzde 12’ye yükselirken, uzmanlar kısa vadede tehlike olmadığını ancak orta vadede ciddi risklerin kapıda olduğunu belirtiyor.
Barajdaki mevcut durumu yerinde gözlemleyen Su Danışmanı ve Emekli Akademisyen Burhan Arıker, Bandırma için bu yıl bir su sıkıntısı beklenmediğini ifade etti. Arıker, “Son günlerde etkili olan yağışlar, baraja can suyu oldu. Bu yağışlar olmasaydı Bandırma kritik seviyeye inebilirdi. Mevsim normallerine uygun yağışlar devam ederse bu yıl için bir su sorunu beklemiyoruz” dedi.
Son olarak Devlet Su İşleri 25. Bölge Müdürlüğü, su sıkıntılarına karşı önlem olarak acil durum pompalarını hazır hale getirdiğini belirten Arıker, “Bandırma halkı bu dönem için endişe etmesin, ancak geleceğe yönelik tedbirleri bugünden almak zorundayız” ifadelerini kullandı.
Arıker: “2030’dan sonra dünya genelinde su krizi derinleşecek”
Arıker, sadece bölgesel değil, küresel ölçekte de ciddi bir su kıtlığı tehlikesi bulunduğunu vurgulayarak, “Birleşmiş Milletler’in sürdürülebilir kalkınma hedeflerine göre 2030 yılı sonrasında su sıkıntısı dünya genelinde had safhaya ulaşacak. Şu anda bile 400 noktada su temelli çatışmalar yaşanıyor. Önümüzdeki yıllarda su, petrolden daha değerli hale gelecek” diye konuştu.
Arıker, krizlere karşı hem yerel hem de teknolojik önlemlerin artırılması gerektiğini belirterek, alternatif su kaynaklarının önemine dikkat çekti: “Bandırma için alternatif çözümler mümkün. Deniz suyunun arıtılması veya jeotermal kaynakların tarımda değerlendirilmesi gibi projeler üzerinde çalışılıyor. Ancak en önemli adım, bireysel su kullanım alışkanlıklarının değiştirilmesi ve israfın önlenmesidir.”
Gönen Barajı’ndan Bandırma’ya su taşıyan isale hattının 30 yıllık bir altyapıya sahip olduğunu hatırlatan Arıker, deprem riskine de değinerek, “Bandırma’ya su sağlayan hat tek borudan oluşuyor. Sarıköy merkezli bir deprem beklentisi var. Böyle bir durumda Bandırma susuz kalabilir. Bu nedenle hattın teknik olarak gözden geçirilmesi, çatlak ve deformasyonların tespit edilmesi şart” dedi.
“Yağmurun yüzde 37’si denize düşüyor”
Arıker, orman yangınları, bilinçsiz ağaç kesimleri ve atmosferik müdahalelerin yağış düzenini bozduğuna dikkat çekerek, yağmurun artık toprak yerine büyük oranda denize düştüğünü söyledi. Arıker, sözlerini şöyle tamamladı:
“Eskiden yağışların önemli bir kısmı yer altına sızarak su kaynaklarını beslerdi. Ancak bugün orman kayıpları ve doğaya yapılan müdahaleler nedeniyle yağmurun yüzde 37’si doğrudan denize düşüyor. Bu da suyun toprakta tutulmasını engelliyor.”
