Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Rusya’dan doğalgaz ve sıvılaştırılmış doğalgaz alımını 2027 yılı sonuna kadar kademeli olarak sona erdirmeye yönelik bir yol haritası hazırladı.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, bugün Rus gazına olan bağımlılığı kademeli olarak sıfıra indirmek üzere bir yol haritası yayınlayarak, önümüzdeki ay buna ilişkin bir yasa teklifi hazırlanacağını duyurdu. Komisyon, ayrıca haziran ayında sunacağı başka bir teklifle yeni anlaşmalar ve mevcut spot sözleşmeler kapsamında yapılan Rus gazı ithalatını da 2025 sonuna kadar yasaklamayı önereceğini açıkladı.
“Bağları tamamen kesme zamanı geldi”
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, konuya ilişkin olarak yaptığı açıklamada, enerjide Rusya’ya bağımlılığı azaltmak için 2022’de hazırlanan REPowerEU planı çerçevesinde enerji tedarikini çeşitlendirdiklerini ve Rusya’ya bağımlılığı önemli ölçüde azalttıklarını ifade etti. Von der Leyen, “Artık Avrupa’nın bu güvenilmez tedarikçiyle olan enerji bağlarını tamamen kesme zamanı geldi. Kıtamıza gelen enerji, Ukrayna’ya karşı yürütülen bir savaşı finanse etmemeli. Bu, vatandaşlarımıza, şirketlerimize ve cesur Ukraynalı dostlarımıza karşı sorumluluğumuzdur” dedi.
“Rusya’dan enerji alımına harcanan para, Ukrayna’ya sağlanan yardımdan daha fazla”
Avrupa Komisyonu’nun Enerjiden Sorumlu Üyesi Dan Jorgensen ise Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik kapsamlı saldırılarının başladığı 2022 yılı şubat ayından bu yana AB’nin Rusya’dan fosil yakıt satın alımına harcadığı paranın, Ukrayna’ya sağlanan yardımdan daha fazla olduğuna dikkat çekti. Jorgensen, “Elbette, bunun sürdürülmesi mümkün değil” ifadelerini kullandı.
AB, Rusya ile Ukrayna arasında bir barış anlaşması sağlanması ve Rusya’ya yönelik yaptırımların hafiflemesi sonrasında Rus gazına dönüş fikrine de sıcak yaklaşmıyor. Jorgensen, AB sanayi sektörü yöneticileri Rus gazına dönüşü desteklediklerini açıklamış olmalarına rağmen, enerjide Rusya seçeneğine geri dönmenin akıllıca olmayacağını söyledi.
Diğer yandan Jorgensen, Macaristan ve Slovakya gibi Rus gazı ithalatına son vermeyi reddeden ülkeler konusunda nasıl bir yol izleneceği ve Rus gazının yasaklanması için nasıl bir yasal seçeneğe başvurulacağı konusunda bilgi vermedi.
AB Komisyonu tarafından teklif edilecek yasal değişikliklerin Avrupa Parlamentosu ve AB üyesi ülkeler tarafından onaylanması gerekecek.
Avrupa Birliği, Rusya’dan kömür ve petrol ithalatına yaptırımlar kanalıyla büyük oranda yasak getirmiş ancak doğalgaz kapsam dışı tutulmuştu. Bu duruma, Rusya’dan boru hattı yoluyla gaz alan Slovakya ve Macaristan’ın itirazları neden olmuştu. Bu iki ülke, alternatiflere yönelmenin enerji fiyatlarını artıracağını savunarak Rus doğalgazına yaptırım kararlarına karşı çıkmıştı.
2022 öncesinde gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 45’ini Rusya’dan tedarik eden Avrupa, halen ihtiyacının yüzde 19’unu TürkAkım boru hattı ve LNG sevkiyatları yoluyla Rusya’dan karşılıyor.
AB, geçtiğimiz yıl Rusya’dan boru hattı yoluyla 32 milyar metreküp doğalgaz, 20 milyar metreküp de LNG ithal etti. Toplam arzın üçte ikisi uzun vadeli sözleşmeler kanalıyla yapılırken, üçte biri de sözleşmesiz “spot” alımlardan oluştu.
