Eskişehirde bir eczacı, arkadaşıma iyi gelen bana da iyi gelir düşüncesiyle tüketilen antibiyotiklerin, ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebileceğinin altını çizerken, “gereksiz veya yanlış antibiyotik kullanmanın yan etkileri de bulunmaktadır. Vücut sistemleri bozulmakta, bağışıklıkları düşmektedir” dedi.
Bir ilacın yanlış dozda kullanımı ya da hatalı saklanması, sadece ilacın etkisini azaltmakla kalmayıp ölümcül sonuçlara yol açabildiği biliniyor. Eskişehir’de yıllardır eczacılık yapan Turancan Erdem, bu hayati konuya dikkat çekerek vatandaşları uyardı. Erdem, ilaçların saklama şartlarından, yanlış antibiyotik kullanımının muhtemel tehlikelerine ve hasta-doktor-eczacı üçgeninin önemine kadar birçok konuda açıklamalarda bulundu.
Hasta her zaman reçeteye uygun hareket etmeli
İlaç kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlara değinen Turancan Erdem, “Doğru ilaç kullanımı, doktorun uygun gördüğü teşhis ve tedavi şemasına uygun olarak, kişinin kendisini bilerek ve belirtilen şekilde kullanmasıyla olur. Doktor reçete ederken kullanım dozu ve şemasını yazar. Eczacı da bunu bilerek ve reçeteye bağlı kalarak uygun gördüğü şeyleri anlatır ve doze eder. Birbiriyle çakışacak veya kişiye sıkıntı çıkaracak, sıkıntı dediğimiz şey; alerji, döküntü veya mide problemleri, dokunabilecek durumlar gibi şeyleri bazen daha hassas ve irdeleyici olabildiği için yakalayıp hastayla konuşup ilişki kurabileceği zamanlar olduğu için açıklayıcı olabilmektedir. Bunun dışında tabii ki biz hastaya iyi geleceğini düşündüğümüz takviye edici gıdalarla yardımcı oluruz” diye belirtti.
“+4 ile +8 derece arasında muhafaza edilmelidir”
Buzdolabında saklanması gereken ilaçlara örnek olarak aşıları söyleyen Turancan, “Normal grip aşısı, hepatit aşıları, rahim ağzı kanser aşıları gibi aşılar, buzdolabında saklanmalıdır. Eczaneler, depodan ilaç sipariş ettiğinde hem depo eczaneleri uyarır hem sistem uyarır, hem de eczaneciler bunu zaten bilir. Bunun yanında buzdolabında saklanması gereken ilaçlar, mutlaka +4 ile +8 derece arasında yani Türkçe tabiriyle buzdolabının yumurtalık veya orta gözlerinde saklanmalıdır. Bunlar bir yerden bir yere taşınacaksa mesela eczaneden alınıp eve götürülecekse bile buz aküleriyle hatta buz çantalarıyla taşınması gerekir. Eğer bu zincir kırılırsa o ilaç maalesef işe yaramamaktadır veya etkinliğini yitirmektedir” diye ifade etti.
“Belirli bir ısı çizelgemiz var”
Bütün eczanelerin, ilaç depolarının ve ilaç firmalarının belirli kurallara uyması gerektiğinden bahseden eczacı şunları söyledi:
“Buzdolabı +4 ile +8 derece arası mükemmel olacak şekilde, oda sıcaklığının ise 15 ile 25 derece arasında tutmak zorundayız. Bunun altında veya üstündeyse, gerekiyorsa havalandırma sistemleri ile, klima gibi veya başka şekilde bunu sıcak yapmak veya soğutmakla yükümlüyüz. Belirli bir ısı çizelgemiz var, takip etmek zorundayız. Zaten sıkıntılı bir sürece giriyorsa, sıcaklığın ilaçlara zarar verebileceği yaz aylarında sistem bizi uyarıyor.”
Eczanelerden sıklıkla vitaminler alınıyor
Eczanelerden genellikle doktorun reçeteyle verdiği ilaçlar alındığını söyleyen Erdem, “Hekimlerimizden vitamin eksikliğine istinaden ona uygun vitaminler gelmektedir. B ve D vitaminleri genellikle hekimler tarafından çokça yazılmaktadır. Bunların dışında, sezonluk olarak hastalarımız tarafından ağrı kesici, grip ve öksürük ilaçlarına talep fazladır” diye aktardı.
“Fayda sağlamadığı gibi zararlara da yol açabilir”
Vatandaşlarımızın en çok yaptığı hatalardan birinin hastalığının ne olduğunu bilmeden kullanılan antibiyotikler olduğunu vurgulayan eczacı, “Arkadaşımın antibiyotiği vardı. Ona iyi geldi, bana da iyi gelir, kullanayım düşüncesi veya evde şu vardı şuna başlayayım düşüncesiyle kullanılan ilaçlar fayda sağlamadığı gibi zararlara da yol açabilir. Bazen semtomlar ve durumlar farklı olabiliyor. Mesela mide için kullanılacak antibiyotik farklı, üst solunum yolu olduğunda kullanılacak antibiyotik farklı, zatürre olunduğunda kullanılacak antibiyotik farklıdır. Bunu da zaten eczaneler hiçbir şekilde reçetesiz antibiyotik satışı yapamadığı için öncesinde doktora veya hastaneye başvurup orada uygun tedavi ve teşhisini planladıktan sonra eczaneye başvurduklarında en iyi şekilde, neyi ne şekilde kullanması gerektiğini anlatıp söyleyeceklerdir. Gereksiz veya yanlış antibiyotik kullanmanın yan etkileri bulunmaktadır. Vücut sistemleri bozulmakta, bağışıklıkları düşmektedir. Bu neticede ağrı, sızıdan isale kadar çeşitli semptom olarak dönmekte ve en önemlisi o antibiyotiğe karşı ister istemez vücudun bağışıklık kazanmaya başlamasıdır. Mesela bir hekim içinde 10 tane olan bir ilacı sabah akşam 5 gün kullan dediyse onu bizim halkımız genellikle ikinci üçüncü günde iyileştim düşüncesiyle bırakabiliyor ama eğer bırakılırsa bu sefer olay nüks edip tekrarlama riski oluşabiliyor. Böyle olursa da vücut artık ona uyum sağlamış, kuvvetlenmiş oluyor. Bu sefer 5 günde yetmiyor. Ya farklı bir antibiyotik ya da daha fazla kullanması gerekiyor. Dolayısıyla en etkili çözüm için doktorun planlamasına uymak bunun dışında doktor, eczacı ve hasta üçgeninin çok iyi bir şekilde oluşturulması gerekiyor” dedi.
