Yaz aylarının gelmesiyle birlikte artan sıcaklık ve nem, özellikle yaşlı kişiler ile kalp hastaları için ciddi sağlık risklerini beraberinde getiriyor. Uzmanlar, bu gruptaki vatandaşların sıcak havalarda mümkün olduğunca dışarı çıkmaması, bol sıvı tüketmesi ve serin ortamlarda bulunması gerektiği konusunda uyarıyor.
Yaz aylarında artan sıcaklık ve nem, hayati risk taşıyan sıcak çarpması vakalarını beraberinde getiriyor. Uzmanlar, özellikle yaşlılar ve kronik hastalığı bulunan kişiler için sıcak havaların ciddi tehlikeler oluşturduğuna dikkat çekerek, erken önlem alınmazsa ölümcül sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor. Sıcak çarpması, güneş çarpması ya da hiperterminin yaz mevsiminin acil durumları olduğunu söyleyen Medicana Sağlık Grubu İç Hastalıkları Uzm. Dr. Devrim Deniz, “Acil bir durum, çünkü müdahale edilmediğinde hayati tehlike arz eden bir durum. Mevsim yaz artık ve yaz geldiğinde sıcak ve nem artmasına bağlı olarak bu tür vakalar acillerimizi doldurmaya başlayacaktır. Normalde insan fizyolojisi ısıyı kendisi ayarlar. Termal regülasyon diyoruz biz buna. Bu ayarlama özellikle beynin hipotalamus bölgesinde bir merkez aracılığıyla olur. Cildimiz, damarlarımız ve ter bezlerimiz buna katkıda bulunarak bu ayarlamayı sağlar. Ama artan sıcaklık ve nem nedeniyle bu ayarlama mekanizması bozulur ve vücudumuzdaki sistemlerimizde de bozukluklar başlar. Ateşimiz yükselmeye başlar, şuurumuzla ilgili dalgalanma, sersemlik, baş dönmesi gibi şikayetler oluşmaya başlar. Nabzımız hızlanır, solunum yüzeysel ve kesik kesik bir hal alabilir. Hızlı hızlı solunuma başlayabilir. Yine midemizle ilgili bulantı, kramplar gelişebilir, kusmalar oluşabilir. Kaslarda seğirme ve kas krampları gelişebilir. Bunlar sıcak çarpmasına maruz kalan bir hastamızın karşılaşacağı sorunlardır” dedi.
“Daha ılık ya da serin bölgeler tercih edilmeli”
Sıcak çarpmasının nedenlerinden bahseden Uzm. Dr. Devrim Deniz, “Bazı yatkın durumlar var. Özellikle yaşlı nüfusumuz artmaya başladı. Yaşla beraber bu termoregülasyon merkezinin düzenli çalışması bozulmaya başlıyor. Yine yaşla ilgili olarak çocuklarda ve bebeklerde bu mekanizma tam düzgün çalışmadığı için kolayca sıcak çarpması gelişebiliyor. Kronik hastalıkları olan; işte böbrek hastalığı, kalp hastalığı gibi bazı antidepresan ya da psikiyatri ilaçları kullanılan hastalıklar gibi durumlarda yine bu regulasyon merkezinin çalışması bozuluyor ve kolay sıcak çarpması oluyor. Hastalarımızın da özellikle sıcak çarpması anında dikkat etmesi gereken bazı tedbirler var. Öncelikle hava durumunu takip etmeli ve buna göre planlamalarını yapmalı. Faaliyetlerini, işlerini, güçlerini buna göre planlamalı. Sıcak havalarda mümkün olduğunca sıcak ve nemli ortamlara çıkılmamaya çalışılmalı. Daha ılık ya da serin bölgeler tercih edilmeli. Bol sıvı tüketilmeli. Sıvı tüketimi azalırsa yine regülasyon merkezi kolay etkileniyor. Bu şekilde tedbir alınarak ilk etapta bu tür vakalardan kaçınılabilir” şeklinde konuştu.
“Şuur ile ilgili dalgalanma var ise en kısa zamanda acile başvurmalı, iş profesyonellere bırakılmalı”
Böyle bir vakaya rastlanılması durumunda vatandaşların nasıl davranması gerektiğini söyleyen Uzm. Dr. Devrim Deniz, “Öncelikle bireyi o sıcak ve nemli ortamdan uzaklaştırmaya çalışmalı. Serin bir ortama almalı. Gerekirse buz uygulamaları, soğuk uygulamaları yapabilir. Duş aldırabilir vatandaşımıza. Vatandaşımızın sıvı kaybı olacaktır, elektrolit kaybı olacaktır. Şuuru yerinde ise bunları takviye edecek, soda gibi ya da kendi hazırlayacağı dengeli elektrolit kullanarak hastayı destekleyebilir. Yine hastanın klinik durumuna göre baktık ki şikayetler artmış, şuuru ile ilgili dalgalanma var, en kısa zamanda acil kurumuna başvurmalı, iş profesyonellere bırakılmalı. Peki biz burada ne yapıyoruz, hastanın genel durumunu değerlendirdikten sonra iyi bir öyküsünü aldıktan sonra hastalıklarını değerlendirdikten sonra gerekli kan tetkiklerini inceledikten sonra şikayetlerine yönelik hastamıza yardımcı olmaya çalışıyoruz. Özellikle diyabet hastalarında sıcak havalarda çıkmamaları, yeteri kadar sıvı almalarına dikkat etmeleri ve beslenmelerini sağlıklı bir şekilde sürdürmelerini öneriyoruz” diye konuştu.
