Cilt kanseri vakalarında artış: Güneşten korunmak hayat kurtarıyor

Hem Türkiye’de hem de dünyada cilt kanseri vakalarında artış görüldüğüne dikkat çeken Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, cilt kanserinden korunmak için yapılması gerekenleri anlattı. Kelleci, “Güneşin zararlı etkilerine bağlı cilt hasarlarının yüzde 90’ı, korunma önlemleriyle engellenebilmektedir” dedi.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her yıl dünyada yaklaşık 132 bin melanom cilt kanseri vakası teşhis ediliyor. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 5 binden fazla yeni cilt kanseri vakası bildiriliyor. Ciltte oluşan lezyonlar, lekeler ve değişimler çoğu zaman hafife alınsa da, Türkiye’de ve dünyada artan cilt kanseri vakaları bu konuda toplumun bilinçlendirilmesini zorunlu kılıyor. Medicana Sağlık Grubu Dermatoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, “Güneşin zararlı etkilerine bağlı cilt hasarlarının yüzde 90’ı, korunma önlemleriyle engellenebilmektedir” açıklamalarında bulundu.

Özellikle yaz ayları yaklaşırken güneşin zararlı UV ışınlarına karşı önlem almak önem taşıyor. Güneş ışınlarına uzun süre ve korumasız maruz kalmak ciltte kalıcı hasarlara ve zamanla kanser oluşumuna yol açabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her yıl dünyada yaklaşık 132 bin melanom cilt kanseri vakası teşhis ediliyor. Türkiye’de ise her yıl yaklaşık 5 binden fazla yeni cilt kanseri vakası bildiriliyor. Medicana Sağlık Grubu Dermatoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, “Güneşin zararlı etkilerine bağlı cilt hasarlarının yüzde 90’ı, korunma önlemleriyle engellenebilmektedir” açıklamalarında bulundu.

“Deri, vücudumuzun dış etkenlere karşı ilk savunma hattı, en geniş organı ve yaşam kalitemizi doğrudan etkileyen önemli bir yapıdır. Her gün güneşe, kimyasallara, çevresel toksinlere maruz kalan bu organ, zamanla birikimsel hasarlar görebilir” diyen Medicana Çamlıca Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Yusuf Kelleci, özellikle çocukluk çağında yaşanan güneş yanıklarının ileriki yaşlarda deri kanseri gelişme riskini kalıcı olarak artıracağını, bu nedenle güneşten korunmanın, erken yaşta başlaması gereken bir alışkanlık olduğunu söyledi.

Güneş ışınlarının görünmeyen yüzüne dikkat

Yaşamın devamı için gerekli olsa da güneş ışınlarına kontrolsüz ve yoğun maruz kalmanın ciddi sağlık problemlerine yol açabileceğine dikkat çeken Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, en büyük tehditlerden biri olan ultraviyole (UV) ışınlarının üç ana gruba ayrıldığını belirterek bu ışınların özelliklerini şöyle anlattı:

UVA (320-400 nm): Derinin alt tabakalarına kadar nüfuz edebilir. Camdan geçebildiği gibi bulutlu havalarda da etkisini sürdürür. Ciltte yaşlanma, elastikiyet kaybı, leke oluşumu ve DNA hasarı gibi uzun vadeli etkilere yol açar.

UVB (280-320 nm): Cildin üst tabakasını etkiler, güneş yanıklarının başlıca nedenidir. DNA’ya doğrudan zarar vererek deri kanserlerinin gelişiminde önemli rol oynar.

UVC (100-280 nm): Atmosferdeki ozon tabakası tarafından emilir ancak bazı yapay kaynaklarda bulunabilir ve risk teşkil edebilir.

Her leke masum olmayabilir

Deri kanserinin vücudun herhangi bir yerinde oluşabilen ve erken fark edildiğinde büyük oranda tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, “Cilt kanseri yalnızca güneşle ilişkilendirilmemelidir. Ciltte görülen benlerin şekil, renk veya boyut değiştirmesi gibi belirtiler de ciddiye alınmalıdır. Her bireyin kendi cildini düzenli olarak kontrol etmesi ve şüpheli durumlarda uzman bir hekime başvurması hayati önem taşımaktadır” dedi.

Vücutta görülen benlerin ‘ABCDE’ kuralına göre takip edilebileceğini belirten Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, bu işaretlerden biri veya birkaçı varsa vakit kaybetmeden bir dermatoloji uzmanına başvurulması gerektiğini söyleyerek ‘ABCDE’ kuralını şöyle açıkladı:

“A, asimetri, benin bir yarısı diğerine benzemiyorsa; B, sınır, düzensiz, girintili-çıkıntılı kenarlarsa; C, renk, farklı renk tonları içeriyorsa, D, çap, 6 mm’den büyükse; E, evrim, zamanla büyüyor, kabuklanıyor, kaşınıyor veya kanıyorsa mutlaka takip altında tutulmalıdır.”

10 adımda cilt kanserinden korunun

Günlük yaşamda alınacak basit önlemlerle bu riskin önemli ölçüde azaltılmasının mümkün olabileceğini belirten Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, cilt sağlığını korumak ve cilt kanserinden korunmak için dikkat edilmesi gereken 10 etkili adımı şu şekilde sıraladı:

1. SPF 30 ve üzeri güneş kremi kullanın.

2. Kremi dışarı çıkmadan 20 dakika önce sürün.

3. Her 2 saatte bir ve yüzme / terleme sonrası tekrar uygulayın.

4. Geniş kenarlı şapka ve UV korumalı gözlük takın.

5. Sık dokunmuş, açık renkli giysiler tercih edin.

6. 10:00 – 16:00 saatleri arasında gölgede kalmaya çalışın.

7. Solaryumdan uzak durun.

8. Çocukları doğrudan güneş ışığına maruz bırakmayın.

9. Yıllık cilt muayenesi yaptırın.

10. Cildinizi düzenli olarak kendiniz kontrol edin.