Orman yangın olduğu bölgelerinde yoğun dumana maruz kalan kişilerde nefes darlığı, öksürük, astım atakları ve KOAH alevlenmeleri gibi ciddi solunum sorunları görülüyor. Yangın dumanının solum yolu hastalıklarını tetiklediğini vurgulayan Acıbadem Kent Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Jülide Çeldir Emre, “Dumanın içindeki zehirli gazlar, örneğin karbon monoksit, ve özellikle bazı partiküller, doğrudan akciğerleri etkileyebilir” dedi.
Son dönemde artan orman yangınları, yalnızca doğal kaynaklarımızı yok etmekle kalmıyor, aynı zamanda sağlığımızı da tehdit ediyor. Yangınların yoğun olduğu bölgelerde yaşayan vatandaşlar, ciddi solunum problemleriyle karşı karşıya kalabiliyor. Nefes darlığı, öksürük, astım atakları ve KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) gibi hastalıkların alevlenmesi, bu durumdan etkilenenlerin yaşadığı en büyük sağlık sorunları arasında yer alıyor. Yangın dumanının yaydığı zararlı maddelerden korunmak, özellikle yangın bölgelerinde yaşayanlar için büyük önem taşıyor. Dumanın etkisi, özellikle yaşlılar, çocuklar ve kronik akciğer hastalığı bulunan kişilerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabildiğini belirten Acıbadem Kent Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Jülide Çeldir Emre, “Astım, KOAH gibi hastalıkları olan bireyler, acil başvurulara kadar gidebilecek rahatsızlıklar yaşayabilir. Yangın esnasında dumanı soluyup herhangi bir tepki göstermemiş olsanız dahi, ilerleyen süreçte vücudunuzun bu dumanla temasının etkileri ortaya çıkabilir. Bu süreçte, hava yolu hassasiyeti artabilir ve akciğer enfeksiyonları riski yükselir. Ayrıca, 3 ay sonra yapılan bazı çalışmalarda solunum fonksiyonlarının düşüklüğü ve yeni tanı konmuş astım ya da KOAH hastalarının olduğu gözlemlenmiştir. Tanı konmuş hastalar ise daha fazla ilaç kullanımı ve oksijen desteği ihtiyaç duyabilmektedir” ifadelerini kullandı.
Dumandan korunmanın yolları
Orman yangınları son yıllarda ülkemizde sıklıkla görülen ve yerleşim yerlerine yakın bölgelerde etkili olan felaketlerden biri haline geldiğini vurgulayan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Emre, “Bu yangınların meydana getirdiği duman, yoğun bir şekilde yerleşim alanlarına da sirayet etmektedir. Dumanın içindeki zehirli gazlar, örneğin karbon monoksit, ve özellikle 2.5 mikrogramın altındaki bazı partiküller, doğrudan akciğerleri etkileyebilir. Yangın anında, insanların evlerini, parklarını ya da bahçelerini kaybettikleri için bazen terk etmekte zorlanıyorlar. Bunun yerine dumanın etkisini azaltmaya yönelik çeşitli yöntemlere başvuruyorlar, ancak bu tür basit çözümler yeterli olmamaktadır. İnsanlar, dumanın etkisinden korunabilmek için ilk olarak evlerinde kapı ve pencereleri kapatarak, dışarıdan gelen havayı engellemeye çalışmalıdır. Eğer klima kullanılıyorsa, yalnızca iç ortam havasını döndürecek şekilde ayarlanmalıdır. Ayrıca, pencere ya da kapı kenarlıklarına ıslak havlular yerleştirilmesi, dışarıdan gelen dumanın içeri girmesini engellemeye yardımcı olabilir” diye ekledi.
Bu belirtiler gözlemlendiğinde bir uzmana başvurulmalı
Normal cerrahi maskeler, bu tür bir dumanın etkilerine karşı yeterli olmadığını ifade eden Emre sözlerini şu şekilde noktaladı:
“Bu durumda, özel filtreli maskeler veya en azından ıslak maskeler kullanılması gerekmektedir. Özellikle kronik akciğer hastalığı olan kişilerin, dumanın etkisini azaltmak için mümkünse o bölgeden ayrılmaları ve ilaçlarını yanlarında taşımaları önemlidir. Duman maruziyeti sonrası öksürük gibi normal belirtiler görülebilir. Ancak bu belirtiler uzun sürerse veya şiddetlenirse, kişi bir sağlık profesyoneline başvurmalıdır. Öksürük, hırıltı, nefes darlığı, efor kapasitesinde azalma gibi şikayetler devam ederse, mutlaka bir hekime danışılmalıdır. Akut dönemde geçmeyen belirtiler, daha ciddi bir sorunun habercisi olabilir.”
