‘Türkiye’de Akciğer Kanseri: Güncel Veriler Işığında Politika Önerileri’ raporu yayımlandı. Raporda, akciğer kanserinin Türkiye’de her yıl yaklaşık 41 bin kişiyi etkilediği, hastalığın ekonomik yükünün 129 milyar TL’ye ulaştığı belirtiliyor.
AstraZeneca Türkiye’nin akciğer sağlığını korumak amacıyla hayata geçirdiği Akciğer Sağlığı İnisiyatifi ile Türkiye ve Türk Tıbbi Onkoloji Derneği’nin (TTOD) birlikte hazırladığı “Türkiye’de Akciğer Kanseri: Güncel Veriler Işığında Politika Önerileri” raporu yayımlandı.
AstraZeneca Türkiye ve TTOD’un açıkladığı raporda, akciğer kanserinin her yıl yaklaşık 41 bin kişiyi etkilediği, kansere bağlı ölümlerde ilk sırada yer aldığı ve sağlık sistemi üzerinde ciddi bir ekonomik yük oluşturduğu belirtildi. Raporda, akciğer kanseri kontrolünün etkinleştirilmesi için erken tanı, multidisipliner tedavi yaklaşımları, yapay zeka uygulamaları ve tarama programlarına odaklanan politika önerileri de sunuluyor.
Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Önceki Dönem Başkanı Prof. Dr. Murat Dinçer liderliğinde yürütülen rapor; Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Simten Malhan, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Nuri Karadurmuş, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Köksal, Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği Önceki Dönem Başkanı Koç Üniversitesi Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Uğur Selek, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Çelik ve AstraZeneca Türkiye Kurumsal İlişkiler Direktörü Erdal Kiraz’ın katıldığı toplantıda kamuoyu ile paylaşıldı.
Rapora göre, dünyada en yüksek ölüm oranlarına sahip kanser türü olan akciğer kanserinde tanı süreci, toplumda belirtilere ilişkin farkındalığın henüz beklenen düzeyde olmaması, tanı süreçleri ve sevk zincirlerindeki gecikmeler gibi hususlardan etkileniyor. Hastalığın erken evrelerinde tanı konulması ve etkin bir tedavi yaklaşımı ile beş yıllık sağ kalım oranlarının yüzde 80’lere çıkabileceği öngörülüyor.
Raporda akciğer kanserinin erken tanısını geliştirmek için pek çok ülkede tarama programlarının hayata geçirildiği belirtiliyor. Ülkemizde meme, serviks ve kolon kanserlerinde olduğu gibi akciğer kanserinde de tarama programına ihtiyaç olduğunu belirten rapor, bu konuda yapılan bir maliyet etkililik çalışmasına da değiniyor. Bu çalışmaya göre Nelson protokolünü temel alan bir tarama programı Türkiye’de uygulandığında 7 binin üzerinde erken ölümün önlenebileceği öngörülüyor.
Ayrıca raporun hazırlanmasına katkı sunan bilimsel kurulun gerçekleştirdiği analizler, Türkiye’de akciğer kanserinin ekonomik yükünün 129 milyar TL’ye ulaştığını ortaya koyuyor. Hastalık, yalnızca tedavi harcamalarıyla değil, aynı zamanda iş gücü kayıpları ve bakım giderleriyle de toplum ve ekonomi üzerinde ağır bir yük oluşturuyor.
‘‘Akciğer kanserinin Türkiye’deki ekonomik yükü 129 milyar TL’ye ulaştı’’
Konuyla ilgili açıklama yapan Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Simten Malhan, “Bu çalışmamızda akciğer kanserinin hem doğrudan hem de dolaylı maliyetlerini inceleyerek, ülke ekonomisi üzerindeki geniş çaplı etkisini ortaya çıkarmayı hedefledik. Doğrudan maliyetler arasında hastane yatışları, ayakta tedavi hizmetleri, ilaç ve tıbbi malzeme giderleri, tanı ve tedavi prosedürleri yer alırken dolaylı maliyetler iş gücü kaybı, erken ölümler nedeniyle oluşan üretkenlik kaybı ve bakım verenlerin harcadığı zamanın ekonomik değerini kapsıyor. Akciğer kanserinin sağlık ekonomisinde acil önlem gerektirdiğini ortaya koyan çalışmamız, bu hastalığın erken tanısı ve önlenmesine yönelik stratejilerin hastalığın ekonomik yükünü yönetme açısından önemine de işaret ediyor. Ülkemizde akciğer tanısı alan hastalar maalesef geç evrede yakalanıyorlar. Geç evrede yakalanan hastalarda maliyetler daha yüksek. Yaptığımız çalışmaya göre Akciğer kanserinin Türkiye’deki ekonomik yükü 129 milyar TL’ye ulaştı. Erken tanı ile teşhisi yapabilirsek maliyet yükünü de ciddi oranda azaltmış olabiliriz. Tarama programlarının yaygınlaştırılması, risk faktörlerine yönelik önleyici politikaların geliştirilmesi ve tedaviye erişimin hızlandırılması gibi önlemler, uzun vadede hem sağlık sisteminin maliyetlerini düşürebilir hem de toplumsal üretkenliği artırabilir.” dedi.
“Akciğer kanserinde tanının erken evrede konulabilmesi oldukça kritik”
Akciğer kanserinin yönetiminde erken tanının önemine dikkat çeken Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Nuri Karadurmuş ise “Kanser toplumu ilgilendiren bir halk sağlığı sorunudur. Ölümün soğuk yüzünü hatırlatır. Akciğer kanseri 200 kanser türünün arasında görülme sıklığında yüzde 12’yi oluşturuyor. Akciğer kanseri her yıl 41 bin insanımızın sorunu olmaya devam ediyor. Akciğer kanserinde tanıyı almış olmak tedaviyi hemen başlatmayı gerektiriyor. Sunmuş olduğumuz raporda Akciğer kanserinin direkt ve hastanın yakınlarını da etkileyen maliyet yükü getiriyor. Bu noktada erken tanı önem taşıyor. Erken tanının önceliklendirilmesi gerekiyor. Türk Tıbbi Onkoloji Derneği olarak yıllardır bu alanda farkındalığın artması, risk altındaki bireylerin korunması ve bilimsel dayanaklı politikaların şekillenmesi adına çalışıyoruz. Bu raporun da kanıta dayalı çözüm önerileri ve uluslararası iyi uygulamalardan alınan derslerle, akciğer kanseriyle mücadelede yol haritası sunması çok değerli. Derneğimiz, ülkemizin bu konuda daha kararlı ve bütüncül adımlar atmasına liderlik etmeye devam edecek.” şeklinde konuştu.
“Yapay zekâ kanserle mücadele stratejisinde önemli bir bileşen haline geliyor”
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Köksal ise gelişen teknolojinin, yapay zekânın ve dijital sağlık çözümlerinin karar vericilere önemli fırsatlar sunduğunu vurgulayarak şunları söyledi: “Yapay zekâ, tıpta veri odaklı karar almayı güçlendiren, mevcut tanı ve tedavi süreçlerine hız ve verimlilik kazandıran bir paradigma değişikliği sunuyor. Yapay zekânın kanserle mücadele stratejisinde önemli bir bileşen haline geldiğini gözlemliyoruz. Bu kapsamda yapay zekâ çözümlerinin entegre edildiği klinik süreçler ve pilot tarama çalışmaları ülkemizde daha da yaygınlaştırılmalı. Teknolojiyi sadece bir destek aracı olarak değil, erken tanıda yardımcı bir güç olarak da değerlendirmeliyiz.”
“Akciğer Sağlığı İnisiyatifi ile erken tanının önemine dikkat çekiyoruz”
AstraZeneca Türkiye Kurumsal İlişkiler Direktörü Erdal Kiraz da açıklamasında, “Akciğer kanseri, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biri olarak yalnızca bireyleri değil, toplumları ve sağlık sistemlerini de derinden etkiliyor. Bu nedenle erken teşhis ve farkındalık çalışmaları artan bir öncelik taşıyor. Biz de bu amaçla Akciğer Sağlığı İnisiyatifi’ni hayata geçirdik. Bu inisiyatif, akciğer kanserinin erken tanısı, yönetimi ve önlenmesi için farkındalık oluşturmayı, bilimsel araştırmaları desteklemeyi ve yenilikçi çözümler geliştirmeyi hedefliyor. Akciğer sağlığında en iyi sonuçlara ulaşmanın ancak etkin paydaş iş birliği ile mümkün olacağına inanıyoruz, bu nedenle Türk Tıbbi Onkoloji Derneği’ne raporun hazırlanmasındaki değerli katkıları için teşekkür ediyoruz. Herkes için daha adil, erişilebilir ve sürdürülebilir bir sağlık sistemi için iş birliğine dayalı bu tür çalışmalar yapmaya devam edeceğiz” dedi.
