Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, Ukrayna’nın görüşmeler için İstanbul’a bir heyet göndermeden önce Rusya’nın barış anlaşmasına ilişkin önerilerini ortaya koyan bir belgesini görmek istediğini ifade etti.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, başkent Kiev’de Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile ortak basın toplantısı düzenledi. Sybiha, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a yönelik, “Büyük dostumuz ve Ukrayna’nın önemli dostu” ifadelerini kullanarak Türkiye-Ukrayna arasındaki stratejik ilişkilere büyük önem verdiklerini ifade etti.
İki ülke arasındaki ilişkilerin karşılıklı saygı ve çıkara dayalı olduğunu vurgulayan Sybiha, “Ukrayna, Türkiye’nin devam eden Rus saldırganlığına karşı gösterdiği sürekli desteğe büyük önem vermektedir. Sayın Cumhurbaşkanı’nın (Recep Tayyip Erdoğan) barış görüşmeleri sürecinde sarf ettiği büyük çabalar için de şahsen teşekkürlerimi sunmak isterim. Savaş maalesef bizim topraklarımızda gerçekleşiyor, halkımız acı çekiyor ve Ukrayna bu savaşı bu sene bitirmek istiyor. Bu nedenle de ortaklarımızın desteği bu açıdan bizim için çok önemli. Şunu bir kez daha ifade etmek istiyorum, bu önemli bir ziyaret ve bunun için teşekkür etmek istiyorum. Sayın Zelenskiy de çok yakın bir zamanda Türkiye’ye gitmişti ve sonuçları da çok verimli olan bir ziyaret olmuştu” şeklinde konuştu.
Sybiha, “Bugün ikili ve uluslararası gündemi detaylı bir şekilde değerlendirdik. Öncelikle barış görüşmeleri ve hızlı bir şekilde tam kapsamlı ateşkes, esir takası ve diğer konuları ele aldık. Tüm bu konulardaki destekleri için şükranlarımızı sunuyoruz ve bunun devam edeceğini umuyoruz” dedi.
“Türkiye’nin özellikle mayın alanında çok önemli destekleri var”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Moskova’dan geldiğini ve Moskova temasları sırasındaki izlenimlerini kendileriyle paylaştığını ifade eden Sybiha, “Sayın Bakan ile Ukrayna’yı barışa yaklaştıran bütün adımları ve Karadeniz’deki güvenliği ele aldık. Ukrayna ile Türkiye aslında Karadeniz’in barışın, serbest ticaretin ve serbest seyrüseferin denizi olması gerektiği konusunda ortak bir tutuma sahip. Bizler aynı zamanda Türkiye’nin özellikle Karadeniz’deki seyrüsefer serbestisine katkılarından dolayı teşekkür ediyoruz. Türkiye’nin özellikle mayın alanında çok önemli destekleri var. Aynı zamanda Ukrayna’nın egemenliğine, toprak bütünlüğüne yönelik ve Kırım’ın da geri alınmasına yönelik desteği sürüyor. Kırım Tatar halkının milli mücadelesine desteği sürüyor. Ukrayna’nın dost ve güçlü bir ülke olarak Karadeniz’de gelişmesinin Türkiye’nin de çıkarına olduğunu biliyoruz” ifadelerini kullandı.
“Türk iş dünyasını teşvik etmeye hazırız”
Dışişleri Bakanı Fidan’la Türkiye ile Ukrayna’nın yeniden imarına ilişkin konuları da görüştüklerini kaydeden Sybiha, “Sayın Bakan ile aynı zamanda Türkiye ile Ukrayna arasındaki yeniden inşa çalışma grubunun ilk toplantısının sonuçlarını da ele aldık. Ukrayna, Türk iş dünyasının Ukrayna’daki projelerde yer almasını teşvik etmeye hazır ve benzer şekilde Temmuz ayında Roma’da gerçekleştirilecek yeniden inşa konferansına Türkiye’nin de katılmasını umuyoruz. Sayın Hakan Fidan, Ukrayna’da her zaman bekleniyorsunuz, sizinle olan aktif iş birliğimizin her zaman devam edeceğini umuyoruz. Bölgedeki iş birliği ve güvenliğin ötesinde halklarımızın güçlenmesi için de faaliyetlerimizi sürdüreceğiz” şeklinde konuştu.
“Savunma ihtiyacımızın yüzde 40’ını üretebilmekteyiz”
Basın toplantısının soru cevap kısmında Ukrayna’nın savunma sanayisinin durumuna ilişkin konuşan Sybiha, “Ukrayna, kendi kendine yeterliliğini her geçen gün artırmalıdır. Savunma sanayimizi her geçen gün güçlendirmeliyiz. Şu ana kadar önemli başarılarımız söz konusu ve bazı açılarda, özellikle dron teknolojilerine ve bazı diğer alanlara bakıldığında dünya lideri olduk. Bazı değerlendirmelere göre askeri sanayi üretimini yüzde 35 artırdık. Ukrayna ordusunun ihtiyaçları doğrultusunda Ukrayna savunmasına katkı sunmak amacıyla şu an için halihazırda savunma sanayimiz sayesinde ihtiyacımızın yaklaşık yüzde 40’nı üretebilmekteyiz. Bu, ordumuz için bu çok büyük bir oran. Bizler şu an itibarıyla hem topçu sistemleri için mühimmatlar, hem Batı kalibresi, NATO kalibresi mühimmatlar üretebiliyoruz ki savaş öncesinde üretmiyorduk. Aynı zamanda yine topçu sistemlerinin kapsamı ve sayısı açısından büyük potansiyele sahip olan bazı devletlerin dahi üretemediği sayıda üretim yapıyor, onların bir yılda ürettiğini biz bir ayda üretiyoruz” ifadelerini kullandı. Sybiha, “Biz Rusya saldırganlığına karşı savaşan bir ülkeyiz ve bütün bunlar mecburiyet ve ihtiyaç. Aynı zamanda özellikle savunma sanayini Ukrayna’da üretimine ilişkin ek destek ve yatırımlara ihtiyacımız var ve bu zamana kadar aldığımız sonuçlardan bazıları savaşa yönelik. Özellikle ülkemiz ve ordumuz için kritik olan silah türleri konusunda herhangi bir ülkeye bağımlı olmamamız gerekiyor. Bu nedenle, bu politikamız sürecek. Sayın Zelenskiy’in kendimize yeterlilik konusunda gelişmemiz için ortaya koyduğu bir siyasi irade var ve şu ana kadar olan bağımlılıkların da giderek azaltılması noktasında bir iradesi söz konusu. Bunun için her şeyimiz, askeri muharebe deneyimimiz, iyi eğitim merkezlerimiz, hem mühendislerimiz hem akademik açıdan ilgili uzmanlarımız ve altyapımız mevcut. Bu nedenle bütün bunlar ilerleyen süreçte de gelişmeye devam edecek” dedi.
“Top, Rusya’nın sahasında”
Ateşkes için ne gerektiği yönündeki bir soruya cevap veren Sybiha, “Bildiğiniz üzere Ukrayna ABD’nin ateşkes teklifine hemen karşılık verdi. Şu anda top Rusya’nın sahasında, bu kararı Rusya’nın vermesi gerekiyor. Koşulsuz ateşkes, bize daha geniş çaptaki müzakereler için ve dolayısıyla adil ve kapsamlı bir barış için imkanlar oluşturacaktır. Bu nedenle Rusya’ya baskı devam etmeli ve onlardan ateşkese yönelik bir ’evet’ duymalıyız” ifadelerini kullandı.
“Yeni görüşme öncesinde belgeyi almamız önemli”
Rusya ile müzakerelerin devamına ilişkin bir soruyu cevaplayan Sybiha, “Görüşmeler yakın zamanda Türkiye’de gerçekleşmişti. Biz, bu görüşmelerin devam etmesini isteriz. Çünkü bu savaşın bu sene bitmesini istiyoruz. Bizler, 30, 50 veya 100 günlük, kaç gün olursa ateşkes sağlanmasını istiyoruz. Ukrayna, direkt olarak Rusya ile de sürekli bunu konuşmak istiyor. Biz bunu en son yapılan heyetlerarası görüşmede de Rusya’ya ifade ettik ve bu görüşmeler esnasında bildiğiniz üzere Türk dostlarımız da bulunuyorlardı. Ukrayna, buna yönelik önceki görüşmelerin sonuçları bağlamında Rusya tarafına ilerleyen süreçte nasıl hareket edileceğine ve özellikle de gelecekteki barış müzakerelerin nasıl olacağına ilişkin kendi görüşlerini iletmişti. Benzer şekilde Rusya’nın da belgesini bekliyoruz, onların da ifade ettikleri şekilde bunu zamanında bekliyoruz. Amerikan tarafına da bu yönde söz verilmişti, bir sonraki görüşme planlandığında biraz artık somut olunmalı. Bu nedenle yeni görüşme öncesinde (barış anlaşması şartlarına ilişkin) belgeyi almamız önemli. Bu, görüşmelere gidecek heyetin gerekli yetkilere sahip olması için gerekli” dedi.
“Trump’ın da katılmasından mutlu oluruz”
Müzakerelerin yeni turunun ve ABD Başkanı Donald Trump’ın da katılımıyla yapılabilecek bir liderler zirvesinin ne zaman olabileceği yönündeki bir soruya cevap veren Sybiha, “Özellikle İstanbul’daki heyetler arasındaki görüşmede ulaşılan anlaşmalardan birincisi esir takası, ikincisi ateşkes parametrelerine ilişkin görüş alışverişi ve üçüncüsü ise liderler zirvesi için yer, zaman ve şartlar konusunda heyetlerin hazırlık yapmasıydı. Burada elbette Zelenskiy ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasındaki görüşmeden bahsediyoruz. Bu daha geniş bir çerçevede Trump’ın katılımıyla da olmasından biz de mutlu oluruz” ifadelerini kullandı.
