ABD Başkanı Donald Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze’deki ateşkes süreci ve Orta Doğu’da kalıcı barış hedefiyle Beyaz Saray’da özel bir akşam yemeğinde bir araya geldi. Görüşmede Trump, Orta Doğu’daki barış vizyonunu anlatarak Netanyahu’ya “Nobel Barış Ödülü’ne adaylık mektubu” için teşekkür etti. Netanyahu ise “Bu süreçte İsrail’in egemenliğini tehlikeye atmayacak ama Filistinlilere özgürlük tanıyacak çözümler üzerinde ilerliyoruz” dedi. Trump, iki tarafın da kalıcı barışa yakın olduğunu belirtti.
Görüşmenin merkezinde, İsrail ile Hamas arasında sağlanan geçici ateşkesin kalıcı barışa dönüşüp dönüşemeyeceği yer aldı. Başkan Trump, son çatışmalarda Gazze’den İsrail’e atılan 14 füzenin tamamının İsrail hava savunma sistemlerince havada imha edildiğini belirterek, “Bu bir dönüm noktasıydı. O andan itibaren gerilim hızla düştü. Biz de Katar’daki üsten askerleri çıkardık. İsrail’e ’füzeler saat 1’de geliyor’ denildi, yanıtımız netti: ’Gelsinler’” dedi.
Trump, “İki hafta öncesine göre sahada çok farklı bir tablo var. Görüşmeler devam ediyor. Filistin tarafı da ateşkesi sürdürme konusunda istekli görünüyor. Bu bizim açımızdan umut verici” ifadelerini kullandı.
Trump: “Gazze bir hapishane olmamalı, Filistinlilere özgür seçim hakkı tanınmalı”
Başkan Trump, Gazze’deki yaşam koşullarına da değinerek, “Bu bir hapishane olmamalı. İnsanlara özgür seçim hakkı verilmeli. Kalmak isterlerse kalmalı, gitmek isterlerse gitmeliler. Biz bu konuda bölgedeki müttefik ülkelerle birlikte Filistinlilere daha iyi bir gelecek kurmak için çalışıyoruz” dedi.
Trump ayrıca, Gazze’nin yeniden imarı için bazı Körfez ülkelerinin ABD ile temas halinde olduğunu ve bölgeye ekonomik teşvik paketleri üzerinde görüşmeler yürütüldüğünü açıkladı.
Netanyahu: “Gazze’de terör tünelleri ve sığınaklar inşa ettiler, bu asla unutulmayacak”
İsrail Başbakanı Netanyahu ise 7 Ekim saldırılarını hatırlatarak, Hamas’ı sert bir dille eleştirdi. “Gazze’de bir devletleri vardı. Ancak bunu halkları için kullanmadılar. Okul, hastane değil, terör tünelleri ve sığınaklar inşa ettiler.” dedi.
Netanyahu, bu travmanın İsrail halkı üzerinde derin etkiler bıraktığını belirterek, “Bu yüzden insanlar Gazze’ye yeni bir devlet verilmesine karşı çıkıyor. Bu, İsrail’i yok etmek için bir platform haline gelir. Barış, ancak bizi yok etmek istemeyenlerle mümkün” ifadelerini kullandı.
Filistin yönetimine sınırlı egemenlik vurgusu
İki lider de olası çözüm modelleri üzerinde konuştu ve iki devletli çözüm tartışmasına da değindi. Netanyahu, Filistinlilere yönetsel güç tanınabileceğini ancak İsrail’in güvenliğini ilgilendiren konularda mutlak egemenlik hakkının İsrail’de kalması gerektiğini belirtti. “Bu, intihar etmiyoruz demek. Güvenlik bizim elimizde olacak” dedi.
Trump ise, “İnsanlara umut verilmeden kalıcı barış olmaz. Bu bölgede özgürlük, ekonomik gelişme ve güvenlik bir arada ilerlemeli” diyerek sürecin diplomatik ve yapıcı bir çerçevede sürdürülmesi gerektiğini kaydetti.
Trump: “Barış için tarihi fırsat, İran masaya dönmek istiyor”
Başkan Trump, İsrail’in çevresindeki Arap ülkelerle görüşmelerin ilerlediğini kaydederek, “Bu, iki hafta öncesine göre çok farklı bir tablo. İran’la da görüşme talebi aldık. Üç büyük nükleer tesisleri hedef alındı, Atom Enerjisi Komisyonu hepsinin yok edildiğini bildirdi” dedi.
“Amerika’nın desteğiyle İran’ın İsrail’i yok etmeye yönelik 20 bin füzelik kapasitesi ortadan kaldırıldı” diyen Netanyahu, bu ortak başarının kalıcı barış için temel oluşturduğunu belirtti.
İran’ın masaya dönmeye hazır olduğunu belirten Trump, “Bu görüşmelerin amacı nükleer faaliyetlerin, balistik füze üretiminin ve teröre desteğin tamamen ortadan kaldırılması. Eğer her şey yazıya dökülürse bu çok daha anlamlı olur” dedi.
Suriye yaptırımları kaldırıldı: “Yeni lideri destekliyoruz”
Başkan Trump, görüşmede ayrıca Suriye’deki yeni rejimle ilgili açıklamalarda bulunarak, “Yeni liderle görüştüm, etkilendim. Ona bir şans vermek istiyoruz. Bu nedenle Suriye’ye uygulanan yaptırımları kaldırdık” dedi. Trump, bu kararın bölgede istikrar ve güvenliği sağlayacak yeni bir sürecin parçası olduğunu söyledi.
Trump: “Bu savaş bitmeli: 7 günde 7 bin kişi öldü”
Rusya-Ukrayna savaşına da değinen Başkan Trump, “Bu savaş asla başlamamalıydı. Başkan Putin’den memnun değilim. Geçtiğimiz hafta 7 bin insan öldü. Çoğu asker ama bunlar canlar. Eğer bunu durdurabilirsem, bu insanlık için en büyük görev olur” ifadelerini kullandı.
ABD’ye yatırım rekoru: “15 trilyon doları aştık”
Toplantıda ekonomi ve yapay zekâ yatırımları da gündeme geldi. Başkan Trump, ABD’nin son üç ayda 15 trilyon dolarlık yatırım çektiğini açıklayarak, “Amerika öldü deniyordu, şimdi dünyanın en sıcak ülkesi haline geldik” dedi.
Güvenlik mesajı: “İsrail’e daha fazla savunma silahı gönderilecek”
Trump, İsrail’in güvenliği için daha fazla savunma silahı gönderileceğini duyurdu,; “İsrail çok ağır saldırı altında. Savunma sistemlerini güçlendireceğiz. Özellikle demir kubbe ve hava savunma kapasiteleri artırılacak” açıklamasında bulundu.
Yorum Yaz
Bizi Takip Et
Sosyal medya hesaplarımız
