Elazığ’da milli mücadele döneminde Atatürk’ün yanında yer alan Hacı Feyzi Celayir’e ait 180 yıllık kırk kapılı konak, yukarı Fırat mimarisinin özgün örneklerinden biri olarak tarihe ışık tutuyor.
Elazığ’ın Keban ilçesine bağlı Denizli köyünde yer alan ve “kırk kapılı konak” olarak bilinen tarihi yapı, Elazığ’ın ilk milletvekili Hacı Feyzi Celayir’in mirası olarak günümüze ulaştı. 180 yıllık geçmişiyle dikkat çeken bu konak, yalnızca mimari açıdan değil, tarihi kimliğiyle de büyük önem taşıyor. Konak, 1950 yılından Yıldırım ailesi tarafından yaşatılmaya devam ediyor.
“Kırk kapılı konak diye geçiyor”
Yapının korunmasında büyük çaba sarf eden Rühiser Yıldırım, “Keban Denizli köyünden Hacı Feyzi Celayir’in konağının yeni sahibiyiz. Babam burayı 1950 yılında satın almış. Ondan öncesi Elazığ’ın ilk milletvekilinin eviymiş. Çocukları daha sonra burayı satıp, gitmişler. Milletvekili bu konağı yaptırdığında malzemeleri Eğin’den (Kemaliye) gelmiş. Kırk kapılı konak diye geçiyor. İki bölümü yıkılmış, bir bölümü kalmış ama burası da yıkılmaya yüz yuttu. Evde annemle ben kalıyoruz” dedi.
“Yukarı Fırat mimarisinin son örneklerinden biri”
Konağın sahip olduğu kültürel değer hakkında bilgiler paylaşan araştırmacı yazar Aygün Çam ise “Bu konak, 180 yaşında olan tarihi bir yapı. Özellikle yukarı Fırat mimarisinin yaşatıldığı ve sergilendiği ender yapılardan biri hatta yukarı Fırat mimarisinin son örneklerinden biri diyebiliriz. Hacı Fevzi Celayir ise Elazığ’ın ilk milletvekillerinden. 1849 yılında yine bu köyde doğmuş ve 1940 yılına kadar bu köyde yaşamış ve burada vefat etmiştir. Milli mücadele döneminde Mustafa Kemal Atatürk’ün yanında yer almıştır. 1920’de açılan TBMM’deki Elazığ’ın ilk mebusu olarak da kayda geçmiştir. Aynı zamanda Erzurum Kongresine da o dönem Ma’mûretü’l-Azîz Vilayeti olarak geçen Elaziz delegesi olarak katılım sağlamıştır. Onun bu konağı da günümüzde halen ayakta ve burada yaşayan Yıldırım ailesi tarafından konak korunuyor. Bu konağın, Kültürel Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğü tarafından koruma altına alınarak mimarisine uygun bir şekilde restore edilmesi gerekir” şeklinde konuştu.
