Yılın 5 ayı kömürün başında yatıp kalkıyorlar

Yaz mevsimi ile birlikte vatandaşların mangal keyfi başlarken, yılın 5 ayı boyunca Eskişehir’in Seyitgazi İlçesi’nde odun kömürü çıkartan üreticiler, gece gündüz demeden meşe ağacı başında bekliyor.
Haziran ayı itibariyle vatandaşlar piknik sezonunu açtı. Hava sıcaklıklarının yükselmesiyle birlikte birçok vatandaş mangal keyfine başlarken, Seyitgazi İlçesi’ndeki bir tesiste çalışan üreticiler her yıl nisan ve eylül ayları arasında kömür başında nöbet tutuyor. Herkes kömür ile ateşini yakıp mangalın sefasını sürerken, üreticiler meşeyi 4-5 defa işleyerek aylarca üretim yapıyor. Yıllık 40 tona yakın üretim yaptıklarını belirten emekçiler, gece gündüz demeden ateş başında ter döküyor.
“Vatandaş bunun keyfini sürüyor, biz ise zahmetini çekiyoruz”
Yılın 5 ayı üretimde olduklarını söyleyen 61 yaşındaki Nevzat Altıntaş, “Odunu dışarıdan getiriyoruz, burada kömür yapıyoruz. 3-4 kuyu var; 2 kuyu dışarıda, 2 kuyuda topraklama yapıyoruz. Onlarla birlikte ayda yaklaşık 35-40 ton kömür üretiliyor. Vatandaş bunun keyfini sürüyor, biz ise zahmetini çekiyoruz. Burada eziyetten başka bir şey yok. Kazanan da zaten tüccar, biz burada bir şey kazanamıyoruz. El emeğimizi 40 liraya veriyoruz ama hiçbir şey kazanamıyoruz. Dışarıdakiler fiyatlarımızı düşürüyor. Bazen aracılar gelip bizden 40 liraya alıyor, 60 liraya satıyor. Sadece pazar günleri Eskişehir’e gidiyoruz, geri kalan zamanlarda buradayız. Erzak için Seyitgazi’ye gidiyoruz. Buradan Eskişehir’e kömür götürdüğümüzde, oradan erzak tedarik ediyoruz. Burada biraz su sıkıntımız var, onun dışında pek sorunumuz yok. Nisan’da geliyoruz, eylül ayına kadar burada kalıyoruz. Bir hayli zor oluyor. İş yaparken toz duman içinde kalıyoruz ama buna da alıştık” dedi.
“15 gün bekliyoruz, gece gündüz başında duruyoruz”
Kömürün üretim sürecini anlatan 60 yaşındaki Sakıp Şen ise şunları söyledi:
“Meşe odunu kamyonla, tırla geliyor. Yaklaşık 25 ton odun geliyor. Bunu 4-5 sefer elimizden geçiriyoruz. Ayırıyoruz, diziyoruz, kesiyoruz, samanlıyoruz, topraklıyoruz ve yakıyoruz. 15 gün bekliyoruz, gece gündüz başında duruyoruz. 15 gün sonra soğutuyoruz, sonra yavaş yavaş kuyuları açıyoruz. Kuyuların sistemi, eski sisteme göre daha iyi. 5 veya 6 ton odundan bir ton kömür elde ediliyor. Yani koyduğun odunun hepsi kömür olmuyor. Hava şartları iyi giderse 5’de 1, kötü giderse 6’da 1 kömür çıkıyor. Adam bulamıyoruz. Adam bulsak, beş ayda burada 100 ton kömür çıkarırız ama biz ancak yarısını, yani ortalama 50 ton kömür çıkarabiliyoruz. Millet, piknik alanlarında bunun keyfini sürüyor. Bir de fiyatlar pahalı diyor. Geliyorlar, 50 lira yüksek geliyor. Marketten aldığın kömür belli; 2 kilosu zaten 100 küsur lira, 160 lira. Kömür değil o. Marketten her gün alıyorsun. Bak, biz burada uğraşıyoruz, 24 saat bekliyoruz. Bunun yağmuru var, fırtınası var ama sefasını onlar çekiyor. Onlar yakıyor, sadece ’pıtır pıtır’ yelpazeliyor. Yüzde 50’si mangal yakmayı bile bilmiyor. Alıyorlar, gidiyorlar, ’Yakıyoruz’ diyorlar, habire yakıyorlar. O yakanlar bizim için iyi müşteri. Bilen adam bizim için iyi müşteri değil. O güzel yakıyor, 10 kilo kömürü 2 ayda yakıyor. Öbürküsü 15 günde yakıyor. O, bizim için çok güzel müşteri. Ben onları gözlerinden öpüyorum.”