Orta Doğu Teknik Üniversitesi tarafından yüzde 80 oranında yerli olarak üretilen “CHERI” isimli iki gezici keşif aracı (rover), 2029 yılında aya gönderilecek. Ay’ın güney kutbundaki zorlu yüzey şartlarında görev yapacak olan keşif aracı yapay zeka desteğiyle yüzeyin üç boyutlu haritasını çıkaracak.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) geliştirdiği yerli ürünlerle TEKNOFEST İstanbul’da yerini aldı. Yüzde 80 oranında yerliliğe sahip “CHERI” isimli iki gezici keşif aracı (rover), Ay’ın güney kutbundaki zorlu yüzey şartlarında görev yapacak, yapay zeka desteğiyle yüzeyin üç boyutlu haritasını çıkaracak. “CHERI” isimli proje kapsamındaki iki mikro keşif aracı, birbirleriyle etkileşimli şekilde Ay’ın güney kutbunda bilimsel veri toplayacak. Analizler gerçekleştirecek ve yapay zeka desteğiyle kendi rotalarını otonom şekilde belirleyip üç boyutlu haritalandırma yapabilecek. 2029 yılında Çin’den aya gönderilecek.
“Dünyada ilk kez bir ülke 2 adet roverı birbiriyle haberleşecek şekilde aya gönderiyor”
Keşif aracından bahseden Orta Doğu Teknik Üniversitesi rektörü Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, “Türkiye son yıllarda milli uzay programı kapsamında birçok hedefi kararlıkla ilerliyor. Bu hedefler arasında insanlı ilk uzay görevini gerçekleştirdi. Türkiye ve 2 astronotumuz ve yer çekimsiz ortamda araştırmalar yaptı. Biz de Orta Doğu Teknik Üniversitesi olarak bilim sayfamızın hedefleri kapsamında Çin uzay ajansıyla işbirliği kapsamında bir projenin içerisindeyiz. Bu 2029 yılında Çin’in 2 adet yüzey aracını Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin öğrencileri ve öğretim üyeleri gerçekleştirecek. Bu yapay zekayı birbirlerini destekleyen birbiriyle haberleşen bir ayın en zorlu pozisyonunda şartlarında görev yapacak. Yani ayın güney kutbunda eksi 160 dereceyle artı 80 derece arasında görev yapacak yüzeyde veri toplayacak. Yüzeyin haritasını çıkaracak bir sistem, bir aslında robotlar sistemi bu dünyada ilk kez bir ülke 2 adet roverı birbiriyle haberleşecek şekilde aya gönderiyor. Biz de 50’ye yakın öğretim üyesi ve öğrencimizle bu projenin içinde yer alıyoruz. Bu projedeki geliştirecek tabii ki robot tamamen bizim öğretim üyelerimiz tarafından tasarlandı ve bu yapay zeka destekli bir sistem. Birbiriyle haberleşen ve bu misyonun tamamen çok kritik bir parçası. Uluslararası bir yarışmayla seçildi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi bu yarışmayı kazanarak bunun tasarımı hak kazandı. Buradaki işte gördüğünüz tekerlekleri olsun sensörler olsun. Bunlar tamamen bizim tarafımızdan Yerli olarak tasarlanıyor. Yüzde 80’nin üzerinde yerlilik oranı var” dedi.
“Ayın yüzeyine ayak basacak bir sistem bu”
Yozgatlıgil, “Aslında biliyorsunuz uzay teknolojileri her zaman dünyadaki yaşamını destekler. Bu uzaya gönderildi. 2029 yılında doğrudan görüntüleri dünyaya aktaracak, o bölgenin yani daha önce çok az keşfedilmiş bu bölgenin haritasını kameralarıyla çıkaracak. Bu da ileride o bölgelerdeki minerallerin işte su kaynaklarını keşfi noktasında da çok önemli. Veriyi dünyaya gönderecek tabii bunun yanında bu robotlar bu ekstreim. Yani en zor şartlarda görev yaptığı için dünyada da işte yine zorlu coğrafyalarda afet şartlarında görev yapabilecek. Oralardan görüntüler aktarabilecek. Arama kurtarma çalışmalarında ya da savunma sanayimiz de fayda sağlayacak. Ayın yüzeyine ayak basacak bir sistem bu. Ayın yüzeyine Türkiye’nin imzasını atacağız. Türkiye kendi uzay aracını da aya gönderecek. Bizde üniversite olarak burada önceden hazırlık yapıyoruz” diye konuştu.
