Düzce Üniversitesi Kariyer Geliştirme ve Mezun İzleme Uygulama Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen Denetimli Serbestlik Sisteminde Kariyer Fırsatları ve Çalışma Alanları başlıklı etkinlik, öğrencilerin kariyer farkındalıklarını artırmak ve adalet sistemine bağlı çalışma alanları hakkında bilgi edinmelerini sağlamak amacıyla gerçekleştirildi.
Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Düzce Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İlhan Genç, kariyer merkezinin düzenlediği bu tür faaliyetlerin öğrencilerin mesleki gelişimleri açısından önem taşıdığını ifade ederek etkinliğin verimli geçmesi temennisinde bulundu.
Düzce Denetimli Serbestlik Müdürü Lütfullah Ateş, denetimli serbestlik sisteminin temel yapısı ve işleyişine ilişkin kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi. Ateş, onarıcı adalet sistemi kavramını açıklayarak, suçun yalnızca bir yasa ihlali değil, aynı zamanda bireyler ve toplum arasındaki ilişkileri zedeleyen bir durum olduğunu; denetimli serbestlik uygulamalarının ise bu ilişkiyi onarmayı ve bireyleri yeniden topluma kazandırmayı amaçladığını vurguladı. Ardından, denetimli serbestlik uygulamalarının tarihi gelişimine değinen Ateş, Türkiye’de bu sistemin adalet mekanizması içerisinde önemli bir yere sahip olduğunu ifade etti. Denetimli serbestlik sisteminin amacının, cezaların infazında alternatif yöntemler geliştirerek bireyin toplumsal uyumunu sağlamak ve yeniden suç işleme riskini azaltmak olduğunu belirtti.
Denetimli serbestlik kurumlarının temel ilkeleri arasında hukukun üstünlüğü, bireysel sorumluluk, toplum güvenliği, gizlilik ve gönüllülük esaslarının yer aldığını söyleyen Lütfullah Ateş; teşkilat yapısı, görev ve yetkiler hakkında bilgi verirken, sistemin merkezden taşraya kadar organize bir şekilde yürütüldüğünü ve her yükümlüye özel denetim planı oluşturulduğunu belirtti. Sunumunda Araştırma ve Değerlendirme (ARDEF) Formu’nun önemine de değinen Ateş, bu form sayesinde yükümlülerin risk ve ihtiyaç düzeylerinin objektif olarak belirlendiğini, böylece topluma kazandırma süreçlerinin bilimsel temellere dayandırıldığını sözlerine ekledi. Risk değerlendirmesinin, yükümlünün kendisine, ailesine, mağdura, topluma ve denetimli serbestlik personeline karşı taşıdığı zarar verme riski ile yeniden suç işleme ihtimalinin belirlenmesinde kritik rol oynadığını vurguladı.
Konuşmasında ayrıca, denetim planında yer alan yükümlülükler, Sosyal Araştırma Raporları (SAR), adli kontrol tedbirleri, hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kısa süreli hapis cezalarına alternatif yaptırımlar, hapis cezasının ertelenmesi, tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri ve hapis cezasının konutta infazı gibi uygulama alanları hakkında detaylı açıklamalarda bulundu. Bu uygulamaların temel amacının cezalandırmadan ziyade bireyi topluma yeniden kazandırmak olduğunu belirten Lütfullah Ateş, Ayrıca denetim altına alınan çocukların iyileştirilmesi, kamu yararına ücretsiz çalışma uygulamaları, adli para cezasına karşılık kamu hizmeti infazı, şartlı salıverilme sonrası denetim ve takip süreçleri ile bireysel görüşme ve grup çalışmaları gibi faaliyetlerin sistemin önemli unsurları arasında yer aldığını ifade etti.
Lütfullah Ateş, kurumun sosyal sorumluluk anlayışı çerçevesinde yürüttüğü çalışmalardan da bahsederek, “Doğada Samba” Projesi, ağaç dikim etkinlikleri, su bazlı boyacılık kursları, suça sürüklenen çocuklarla yapılan bilim merkezi ziyaretleri ve gönüllü çalışmalar gibi etkinliklerin, yükümlülerin sosyal uyum süreçlerine katkı sağladığını dile getirdi.
Sosyal destek
Etkinliğin bir diğer konuşmacısı Denetimli Serbestlik Uzmanı/Psikolog Esra Yılmaz ise, denetimli serbestlik sürecinde yürütülen eğitim ve iyileştirme çalışmaları hakkında kapsamlı bilgiler paylaştı. Yılmaz, öncelikli hedeflerinin; bireyin suçlu davranış veya bağımlılık konularında farkındalık kazanması, bilinçlenmesi ve güçlendirilmesi gereken alanlarda psikososyal destek sağlamak olduğunu belirtti. Bu kapsamda yapılan çalışmalarda bireylerin ihtiyaçlarına göre bireysel görüşmeler, ardından grup çalışmaları ve seminerlerin planlandığını ifade etti. Ayrıca, bağımlılık programları, davranış değişikliği programları ve şiddet önleme çalışmaları gibi üç ana program grubunun, bireylerin topluma kazandırılmasında önemli bir işlev üstlendiğini vurguladı. Esra Yılmaz, aile katılımlı görüşmelerin de sürece dahil edilerek sosyal destek ağlarının güçlendirilmesinin hedeflendiğini sözlerine ekledi.
Etkinlik, öğrencilerin konuklara yönelttiği soruların yanıtlandığı soru-cevap bölümü ile sona erdi. Program sonunda katılımcılar, denetimli serbestlik sisteminin yalnızca adaletin infazı değil, aynı zamanda bireylerin yeniden topluma kazandırılmasına yönelik çok yönlü bir sosyal sorumluluk süreci olduğunu daha yakından tanıma fırsatı buldular.
