Aydın’ın Efeler ilçesinde yaşayan ve atalarından öğrendiği çömlek ustalığını çocuklarına aktaran 60 yaşındaki Süleyman İri, dört kuşaktır çamura şekil veriyor. Aynı zamanda el emeğini teknoloji ile harmanlayan İri ailesi, asırlık mesleği geleceğe taşımak istiyor.
Efeler ilçesi Kardeşköy Mahallesi’nde bulunan imalathanesinde oğullarıyla birlikte çömlekçilik yapan Süleyman İri, dedesinden kalan mesleği dört kuşaktır sürdürüyor. Üçüncü kuşak usta olan İri, hem geçmişin izlerini yaşatıyor hem de oğullarıyla birlikte geleneği geleceğe aktarıyor. İşini ilk günkü heyecanla yaptığını ve mesleğini çok sevdiğini belirten Süleyman İri, “Bu iş bize dededen gelme. Dedemden babama, babamdan bana, benden de oğullarıma kaldı. Dördüncü kuşak olarak oğullarıma bıraktım. Allah onların da çocuklarına nasip etsin, bu meslek ölmesin” dedi.
“Zor değil zevkli bir iş”
Büyükdedelerinin Yunanistan’da çömlekçilikle uğraştığını, göçle birlikte İncirliova’ya yerleşerek mesleği burada sürdürdüklerini anlatan İri, “Benim büyükdedem Yunanistan’da bu işi yapıyormuş. 1800’lü yıllarda göç olayında buraya geliyor. İncirliova’ya yerleşiyor. Dedem de o esnada başlıyor bu çamurculuk işine. O zamanlar çamurculuk derlerdi. Ayaklarla tepilen çamur. Makine olmadığı için tüm işlemi el ayak ile yapılırdı. Sonra babam, amcalarım yapmaya başlıyor. Onlar öğreniyor, ben babamdan öğreniyorum. Benden de oğlanlar. Nesilden nesile geliyor bu iş. Eskiden Aydın bölgemizde aşağı yukarı 20 tane imalathane vardı. Hepsi kapandı. Zor değil zevkli bir iş bu. Ama öğrenen yok. Bu sanatta pek iş yok, para yok diye millet çocuklarına öğretmek istemiyor. Şimdiki gençler hafif bir iş olsun, grand tuvalet gidelim, gezelim, istiyorlar” diyerek yetiştirecek çırak bulamadıklarını söyledi.
“Çağa ayak uydurmak mecburiyetindeyiz”
Gelişen teknolojiye ayak uydurduklarını ve el emeğinin yanı sıra fabrikasyon üretime de geçtiklerini ifade eden Süleyman İri; “50 senedir bu işi yapıyorum. Allah’a şükür kazandık. Şimdi fabrikalaşma sürecine girdik. Bütün yatırımlarımızı yapıyoruz. Elle yapılan bir şey bu. Tabi bunu makineyle de basabiliyoruz artık. Makinalarda da küçük fincan takımı, sütlaç kaseleri, küçük tabaklar gibi ürünleri basıyoruz. Bugüne kadar böyle bir şey yoktu. Ama çağa ayak uydurmak mecburiyetindeyiz. Eskiden ayakla çamur karardık. Saatlerce ayakla tepiyorduk. Ama şimdi makine ile 1 saat içinde çalışacak kıvamda toprak çamur oluyor. Teknoloji ilerledi ama tabi bu sermayeye bakan bir şey” dedi.
