Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, İsrail’in İran’daki nükleer tesislere yönelik saldırıları ve İran’ın misilleme hamleleriyle tırmanan kriz karşısında olağanüstü toplandı. Konsey, gelişen çatışmayı ele almak üzere gündemini yeniden şekillendirirken, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi de nükleer güvenliğe dair acil uyarılarda bulundu.
New York’ta bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezinde, bugün Güvenlik Konseyi İsrail’in dün gece saatlerinde İran’a başlatmış olduğu hava saldırısı sonucu acil toplandı. BM Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo,konsey toplantısında yaptığı açıklamada, artan gerilimin bölgesel ve küresel sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulundu. “Her ne pahasına olursa olsun daha derin ve geniş bir çatışmadan kaçınılmalı” diyen DiCarlo, askeri tırmanışın Umman’da planlanan ABD-İran görüşmeleri gibi diplomatik süreçleri de sekteye uğrattığını söyledi.
UAEA Başkanı Grossi: “Nükleer tesisler asla hedef olmamalı”
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Genel Direktörü Rafael Grossi, Konsey üyelerine yaptığı sunumda, nükleer tesislerin hedef alınmasının nükleer güvenlik ve bölgesel barış açısından ciddi risk taşıdığına dikkat çekti. Grossi, “Bu tür saldırılar sadece güvenliği değil, aynı zamanda yayılmanın önlenmesini de tehdit ediyor” dedi. Grossi, İran’daki durumun takibi için en kısa sürede bölgeye gitmeye hazır olduğunu vurgulayarak, UAEA’nın diyalog ve şeffaflığa dayalı teknik iş birliğini desteklemeye devam edeceğini belirtti.
Rusya: “İsrail Ortadoğu’yu felakete sürüklüyor”
Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia, İsrail’in saldırılarını şiddetle kınayarak, bu eylemlerin BM Şartı’na ve uluslararası hukuka açıkça aykırı olduğunu ifade etti. Nebenzia, “İsrail’in sebepsiz saldırısı bölgeyi nükleer bir felaketin eşiğine getirmiştir” dedi. Ayrıca, 2015 tarihli nükleer anlaşmanın Batılı taraflarını, İran’a karşı yürütülen politikalarla mevcut krizi körüklemekle suçladı.
Pakistan: “İran’ın meşru müdafaa hakkı vardır”
Pakistan’ın BM Daimi Temsilcisi Asım İftikhar Ahmed, İsrail’in saldırılarını “açık bir provokasyon” olarak nitelendirdi. “İran’ın BM Şartı’nın 51. maddesi uyarınca kendini savunma hakkı vardır,” diyen Ahmed, Konsey’i İsrail’i sorumlu tutmaya çağırdı. Ayrıca, İsrail’in Gazze, Suriye ve Lübnan’daki eylemlerinin tek taraflı militarizmin göstergesi olduğunu belirtti.
ABD: “İran nükleer silah edinemez”
ABD Dışişleri yetkilisi McCoy Pitt, Konsey toplantısında yaptığı konuşmada, İran’ın İsrail’e yönelik doğrudan ve dolaylı saldırılarla bölgede istikrarsızlık oluşturduğunu öne sürdü. “Başkan Trump’ın defalarca söylediği gibi, İran’ın nükleer silah edinmesine izin verilemez” diyen Pitt, ABD’nin İsrail operasyonları hakkında önceden bilgilendirildiğini ancak askeri olarak müdahil olmadığını söyledi.
İran: “Devlet terörü ve uluslararası hukuk ihlali”
İran BM Daimi Temsilcisi Emir Said İravani, Konsey’e yaptığı konuşmada, İsrail’in üst düzey yetkilileri ve bilim insanlarını hedef alan saldırılarını “barbarca ve suç teşkil eden” eylemler olarak nitelendirdi. “Bu kasıtlı suikastlar, devlet terörizminin açık bir göstergesidir” dedi.
İravani konuşmasında ayrıca, İsrail’in İran’a düzenlediği saldırılarda aralarında üst düzey askeri yetkililerin de bulunduğu en az 78 kişinin öldüğünü belirterek, çoğunluğu sivil olmak üzere 320’den fazla kişinin yaralandığı bilgisini paylaştı.
İravani, nükleer tesislerin hedef alınmasının bölgesel felakete neden olabileceği uyarısında bulunarak, “Bu tür saldırılar sadece hukuka değil, ortak vicdana da aykırıdır,” ifadelerini kullandı. ABD’nin İsrail’e verdiği desteği de eleştirerek, “Bu suçlara ortak olanlar sonuçların sorumluluğunu da paylaşır” dedi.
İsrail: “Ulusal koruma eylemidir”
İsrail BM Daimi Temsilcisi Danny Danon, ülkesinin İran’ın balistik füze saldırılarına karşı meşru müdafaa hakkını kullandığını söyledi. “İran’ın nükleer cephanelik kurmasına, terör ağını genişletmesine ve İsrail’i yok etme planlarına karşılık verdik” dedi.
Saldırıların önleyici ve hedef odaklı olduğunu belirten Danon, “Bu eylemler pervasızca değil, zorunluluktan gerçekleştirilmiştir. Biz bu mücadeleyi istemedik, ama başka seçeneğimiz kalmadı” ifadelerini kullandı.
