Denizli’de Kurtuluş Savaşı öncesi cepheye at ve lojistik desteği sağlayan ’Durmuş Ebe’ olarak bilinen Fatma Donbay’ın mezarı, her bayram köy halkı tarafından ziyaret ediliyor. Cesareti ve fedakarlığıyla köy tarihine damga vuran Durmuş Ebe’nin kahramanlıkları, köyün yaşlıları tarafından yeni nesillere aktarılarak yaşatılmaya devam ediliyor.
Denizli’nin Tavas ilçesine bağlı Aydoğdu Mahallesi’nde, köy halkı tarafından “Durmuş Ebe” olarak bilinen Fatma Donbay’ın mezarı, her bayram geleneksel olarak ziyaret ediliyor. Köy halkı tarafından büyük saygı ve minnetle anılan Donbay’ın, Kurtuluş Savaşı öncesi dönemde askeriyeye sağladığı destek, bölge halkı için önemli bir gurur kaynağı olmayı sürdürüyor.
Aydoğdu Mahallesi’nin önemli figürlerinden biri olan Fatma Donbay, savaş döneminde kendi imkanlarıyla işlettiği at çiftliğinde beslediği ve eğittiği atları askeriyeye bağışladı. Sadece at desteği ile sınırlı kalmayan Donbay, aynı zamanda cephedeki askerlerin çeşitli ihtiyaçlarını karşılamada da aktif rol oynadı. Gıda temini ve lojistik destek konularında da katkı sağlayan Donbay’ın bu özverili çabaları, köy tarihinde önemli bir yere sahip olduğu belirtiliyor.
Aydoğdu köyünün, Orta Asya’dan gelen Karakeçili Yörüklerinden geldiğini ve köyün ilk kurucuları olan Abbas Dede ve Dursun Dede’nin ardından, Fatma Donbay’ın da köydeki önemli figürlerden biri haline gelmektedir. Kurduğu at çiftliğiyle bölgedeki askerî faaliyetlere doğrudan katkı sağlayan Donbay, özellikle Kurtuluş Savaşı öncesinde ve sırasında gösterdiği cesaretle halk arasında unutulmaz bir yer edindiği biliniyor. Köy halkı, her bayram Durmuş Ebe’nin mezarını ziyaret ederek hem onun hatırasını yaşatıyor hem de mezarının bakımını üstleniyor. Toplu dualar eşliğinde gerçekleşen bu ziyaretler, zamanla bir gelenek haline geldi. Donbay’ın fedakarlıkları, köydeki yaşlı kuşaklar tarafından yeni nesillere aktarılarak yaşatılmaya devam ediyor.
“Bayramlarda köy halkı olarak Durmuş nenemizin mezarına gelip ziyaret ediyoruz”
Köyün büyüklerinden duyduklarına göre Durmuş Ebe diye bilinen Fatma Donbay’ın eskilerden yetiştirdiği atları askeriyeye vererek yardımlarından gurur duyduklarını dile getiren Aydoğdu Mahalle Muhtarı Musa Toktaş, “Büyüklerimizden duyduğumuza göre, Durmuş nene olarak bilinen Fatma Donbay nenemizin askeriyeye büyük yardımları dokunduğuna biliyoruz. Bayramlarda köy halkı olarak Durmuş nenemizin mezarına gelip ziyaret ediyoruz. Kur’an okuyup dualarımızı ediyoruz. Nenemizin askeriyeye büyük yardımları dokunduğu için kendisinde de gurur duyuyoruz” dedi.
“Durmuş Ebemizin askeriyeye yaptığı desteklerinden dolayı köy halkı olarak büyük gurur duyuyoruz”
Aydoğdu köyünün büyüklerinden olan ve köy hakkında bilgiler veren Musa Zorluçeri, “Aydoğdu köyü Orta Asya’dan gelen Kızılkeçili Yörüklerinden gelme köydür. Köyümüzün kurucusu Abbas Dede ve kardeşi Dursun Dededir. Bu kardeşler buraya geldikten sonra buraya at çiftliği kurmuşlar. Ardından ise şu anda ziyaretimize geldiğimiz Durmuş Ebe diye bilinen Fatma Donbay’ın da at çiftliği bulunuyormuş. Durmuş Ebe beslediği ve eğittiği atlarla, askeriyeye at desteği sağlıyormuş. Savaş zamanlarında devamlı ön cephede çalışmış ve koşturmuş. Askerlerin devamlı eksiklerini getiriyormuş. Köyümüzdeki dedelerimiz ve büyüklerimiz devamlı Durmuş Ebe’nin yapmış olduğu cesurluklarından bahsediyorlardı. Cesur bir nenemizmiş ve devamlı Kurtuluş Savaşı’ndan önce kendi emekleriyle besledikleri atları askerlere teslim ediyormuş. Sadece at konusunda değil, gıdada da büyük rol oynamış. Bizler de bayramlarda nenemizi devamlı ziyaret ederiz. Mezarının bakımlarını yaparız ve köy halkı olarak toplu bir şekilde duamızı ederiz” diye konuştu.
