Avrupa Birliği’nde (AB) kayıtların tutulmaya başlandığı 2006 yılından bu yana en büyük orman yangını sezonu yaşanırken, birlik genelinde şimdiye kadar yaklaşık 1 milyon hektarlık alan kül oldu.
Avrupa Birliği (AB) orman yangınlarıyla mücadele ediyor. Birlik genelinde kayıtların tutulmaya başlandığı 2006 yılından bu yana en kötü orman yangını sezonu yaşanırken, birlik genelinde şimdiye kadar yaklaşık 1 milyon hektarlık alan kül oldu. Avrupa’da rüzgarın etkisiyle yayılan alevler nedeniyle özellikle İspanya ve Portekiz, ağır etkilendi. İber Yarımadası’nın yaklaşık yüzde 1’i de kül oldu. Avrupa Birliği’nde bilim adamları, yanan alanların üçte ikisinden fazlasının İspanya ve Portekiz’de bulunduğunu kaydetti.
AB’nin yeryüzü inceleme programı Copernicus’a bağlı Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi (EFFIS) verileri, İspanya’da yılın başından bu yana 400 bin hektardan fazla alanın yandığını ortaya koydu. Bu veriler, 2006-2024 yılları arasında İspanya’ya ait orman yangını verisi ortalamasının 6 katından daha fazlaya işaret ederken, bilim insanları yangınları iklim değişikliğiyle ilişkilendirdi.
Portekiz’de yılbaşından bu yana 270 bin hektarlık alan kül oldu
İspanya’nın komşusu Portekiz’de de aynı döneme ait ortalamanın 5 katına yakın bir alan yandı ve yılbaşından bu yana 270 bin hektarlık alan kül oldu.
İber Yarımadası’nda büyük kısmı sadece iki hafta içindeki yangınlarda yanan toplam alan ise 684 bin hektar oldu. Yangınlar, Portekiz’in kuzeyindeki ormanlık alanlar ve İspanya’nın kuzeybatı bölgeleri olan Galiçya, Asturias, Kastilya ve Leon’da yoğunlaştı.
Ülkelerden destek gönderildi
Rekor düzeydeki yangınlar nedeniyle AB Sivil Koruma Mekanizması, yangınlarla mücadeleye şimdiye kadar en büyük konuşlandırmasını gerçekleştirdi. Bu çerçevede diğer ülkelerden gelen yangın söndürme uçakları ve itfaiye personelleri, yangın söndürme çalışmalarına destek oldu. İspanya’daki yangınlarla mücadele için Fransa, İtalya, Hollanda, Slovakya, Çekya, Almanya, Finlandiya, Romanya, Yunanistan ve Estonya’dan uçak, helikopter ve itfaiye ekipleri gönderildi. Orman yangınlarıyla mücadelede etkisiz kalmakla suçlanan Portekiz hükümetinin, AB’den yardım talebinin ardından Fransa, Yunanistan, Estonya ve Malta’dan yangın söndürme uçakları, helikopterler ve itfaiye ekipleri ülkeye intikal etti.
Fransa ve İngiltere’de hava kalitesi düştü
İspanya ve Portekiz’deki yangınların dumanı, rüzgarla Fransa ve İngiltere’ye kadar ulaşarak hava kalitesinin düşmesine neden oldu. AB’ye göre bu yıl İspanya’daki yangınlardan salınan karbondioksit miktarı ise 2003 yılından bu yana uydularla kayıt altına alınan, ülkenin yıllık toplam karbondioksit salınımını aşarak 17,68 milyon tona ulaştı.
Fransa’da 1 kişi öldü, 25 kişi yaralandı
Fransa’da da 1949’dan bu yana en büyük orman yangını felaketi yaşanıyor. Ayın başında ülkenin güneyindeki Occitanie bölgesine bağlı Ribaute belediyesinde başlayan yangın, 16 bin hektarlık alana yayıldı. Yangında bir kadın hayatını kaybetti ve 25 kişi yaralandı. Fransa AB’den yardım talep etmemesine rağmen Slovakya’dan itfaiye ekipleri, yangına müdahale için için bölgeye sevk edildi.
İklim değişikliği etkisi
İklim değişikliğinin şiddetli meteorolojik olaylarla bağlantısını inceleyen bir uluslararası araştırma girişimi olan İngiltere merkezli World Weather Attribution (Dünya Hava Olayları İlişkilendirme Girişimi, WWA), Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs Adası’nda şiddetli yangınlara sebep olan aşırı hava koşullarının oluşma sıklığının, iklim değişikliği nedeniyle 10 kat arttığına dikkat çeken bir rapor yayınladı. Uzmanlar, iklim değişikliğinin daha aşırı sıcakları tetiklediği ve bunun da bitki örtüsünü kurutarak daha yanıcı hale getirdiğine dikkat çekti. WWA Genel Sekreteri Dr. Friederike Otto, “Fosil yakıt kullanımının durdurulması, bundan 10 yıl önce dahi aciliyet arz ediyordu” diyerek, bu fosil yakıtların insanlar ve ekosistemler için ölümcül sonuçlar doğurduğuna dikkat çekti.
Bilim insanları, İspanya ve Portekiz’deki yangınlara ilişkin olarak başlattıkları incelemelerden de benzer bulgular elde edilmesini bekliyor.
