ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye’nin Gazze’de varılan barış anlaşmasına büyük katkı sağladığını belirterek, “Türkiye harikaydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan harikaydı; gerçekten çok yardımcı oldu. Çünkü kendisine büyük saygı duyuluyor. Türkiye çok güçlü bir ülke, çok çok güçlü bir orduya sahip ve Cumhurbaşkanı Erdoğan büyük katkı sundu” açıklamasında bulundu.
İsrail ve Mısır ziyaretleri için ülkeden ayrılan ABD Başkanı Donald Trump, uçakta gazetecilere gündeme dair açıklamalarda bulundu. İsrail ile Hamas arasında varılan anlaşmanın herkesi mutlu ettiğini vurgulayan Trump, “Yahudi olsun, Müslüman olsun, Arap ülkeleri olsun; tüm ülkeler sokaklarda kutlama yapıyor. Böyle bir anı bir daha göremezsiniz. 3 bin yıldır görülmedi. Bir grubu seviyorsanız ötekini sevmiyordunuz; ötekini seviyorsanız ilkini sevmiyordunuz. İlk kez herkesin birleştiğini görüyoruz. İsrail’den sonra Mısır’a gidiyoruz. Çok güçlü, büyük ve zengin ülkelerin liderleriyle ve diğerleriyle buluşacağız. Herkes bu anlaşmanın içinde; ve bu daha önce hiç olmamıştı” değerlendirmesinde bulundu.
“Savaş bitti, ateşkes tutacak”
Netanyahu’nun savaşın bittiğini açıkça dile getirmediği hatırlatılan Trump, “Ateşkes tutacak mı?” şeklindeki soruya, “Savaş bitti. Savaş bitti. Bunu anlıyor musunuz? (Ateşkes) Bence tutacak. Tutması için çok neden var. İnsanlar bıktı. Yüzyıllardır sürüyor; sadece son dönemde değil, yüzyıllardır. İnsanlar bıktı. Ateşkes tutacak ve tutuyor” yanıtını verdi. Barış planının ardından Gazze’deki insanların kurallara uyacağına inandığını ifade eden Trump, “Çevredeki Arap ve Müslüman ülkeler için de, İsrail için de harika olacak. Herkes mutlu ve öyle kalacağını düşünüyorum” dedi.
“İlk kez kalıcı bir barış şansı doğdu”
Trump, “Gazze’yi Orta Doğu’nun ‘Rivierası’na çevirme aşamasına ne kadar sürede gelinir?” şeklindeki soru üzerine ise, ” ‘Riviera’ hemen olmaz; önce insanları toplamak, ihtiyaçları gidermek gerek. Ama süreç esasen derhal başlayacak. Önce yerle bir olmuş yapıların temizlenmesi lazım. Burası neredeyse bir yıkım sahası. Tehlikeli binalar var; yıkıldıysa tamam, yıkılmadıysa da kendiliğinden yıkılacak. Bu süreç hemen başlayacak. Bir yıl çok kısa; ama yıllar içinde çok iyi bir yer olacak. Yüzyıllardır ilk kez kalıcı bir barış şansı doğdu. Hep sorunlu, dini gerilimlerle dolu bir bölgeydi. Şimdi normalleşecek. Normalleşirse harika olur” ifadelerini kullandı.
“Yazılı olmayan sözlü garantiler de var”
Barış Planı kapsamında kurulacak “Barış Kurulu”nda yer alacak isimler konusunda detay vermekten kaçınan Trump, “İsraillilere ve Arap ülkelerine hangi güvenceleri verdiniz?” sorusu üzerine, “Çok garanti var. Yazılı olmayan, sözlü garantiler de var. Beni hayal kırıklığına uğratmak istemeyecekler. Bu yüzden başarılı olacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Trump İran’ın nükleer tesislerine yönelik saldırıların rolüne vurgu yaptı
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile olan ilişkisine de değinen Trump, “(İlişkilerimiz) Çok iyi. Beni Nobel’e aday gösterdi. Anlamı nedir bilmem ama dün bunu söyledi. Savaş zamanı lideriydi; iyi iş çıkardı. Bazı anlaşmazlıklarımız olsa da hızlıca çözüldü. Benimle çalışırken harikaydı; Biden’la değildi. Biden ve Obama İran’ı destekledi; öyle olunca bu işlemedi. Biz İran’ın nükleer tesisini devre dışı bırakmasaydık, bu anlaşmanın üzerinde kara bulutlar olurdu. İnsanlar şu an sokaklarda dans ediyor olmazdı. Şimdi kimse endişe duymuyor” değerlendirmesini yaptı.
“Katar takdiri hak ediyor”
Trump, Katar ile ilgili görüşlerinin sorulması üzerine de, “Bu anlaşmada bize çok yardımcı oldular. Emir olağanüstü bir liderlik gösterdi. Coğrafi olarak olayların tam ortasındalar; bu çok zor ve tehlikeliydi. Cesurdular ve hak ettikleri takdiri görmeliler. 2017’nin başında, görev dönemimin başında onları pek tanımıyordum. Zamanla anladım. Her şeyin tam ortasındalar. Bu süreçte Katar inanılmazdı. Takdiri hak ediyorlar” diye konuştu.
“Türkiye çok güçlü bir ülke”
Gazze’de barış anlaşmasının neden daha önce yapılmadığı sorusuna da yanıt veren Trump, “Bazen önce biraz acıdan geçmeniz gerekir” dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye’nin sürece katkısına dikkat çeken Trump, “Türkiye harikaydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan harikaydı; gerçekten çok yardımcı oldu. Çünkü kendisine büyük saygı duyuluyor. Türkiye çok güçlü bir ülke, çok çok güçlü bir orduya sahip ve Cumhurbaşkanı Erdoğan büyük katkı sundu” şeklinde konuştu. Trump, Katar, Suudi Arabistan, Endonezya ve Ürdün gibi ülkelerin de sürece katkı sağladığını ifade ederek, tüm ülkelerin bir araya gelmesini “benzersiz bir dönem” olarak niteledi.
“Gazze’ye gitmek isterim”
İlerleyen süreçte Gazze’yi ziyaret etmek istediğini belirten Trump, “Bundan gurur duyardım. Fiilen görmeden de çok iyi biliyorum ama ayak basmak isterim. Önümüzdeki yıllarda inanılması güç bir şey göreceğiz, ama fazla hızlı gitmek doğru değil, hız doğru ayarlanmalı” dedi.
