Tokat’ta yetişen ve normallerine göre iki kat iri olan ’Ziraat 0900’ cinsi kiraz bu yıl don felaketi nedeniyle ürün vermedi. Önceki yıllarda 5 milyon dolarlık gelir sağlayan kiraz, bu yıl üreticiyi üzdü.
Tokat, Türkiye’nin en önemli kiraz ve şeftali üretim merkezleri arasında yer alıyor. Köy halkının yüzde 90’ı geçimini meyvecilikten sağlarken, hasat dönemlerinde yaklaşık 2 bin kişinin çalıştığı bölgede bu yıl yaşanan zirai don meyve üretimini olumsuz etkiledi. Geçtiğimiz yıl 20 bin tonluk kiraz üretimiyle 11 ülkeye ihracat yapan Tokat, 2024’te yalnızca kirazdan 5 milyon dolarlık gelir elde etmişti. Ancak bu yılın nisan ayında meydana gelen zirai don, üreticiye ağır darbe vurdu. Bahçelerde tek bir kiraz kalmazken, şeftali ve erik başta olmak üzere tüm meyve çeşitleri yüzde yüz zarar gördü.
“Bu yıl bir kilo bile ürün alamadık”
Tokat Ticaret ve Sanayi Odası (TTSO) Meclis Başkanı Emin Yılar, don olayının üreticiye ağır kayıplar yaşattığını belirterek, “2025 yılı meyve için kötü bir seneydi. Sadece Tokat değil, 37 ilde don felaketi yaşandı. Ancak özellikle bizim ‘0900’ cinsi kirazımızın ihracatta çok yüksek katma değeri vardı. Geçen yıl 11 ülkeye ihracat yaparak 5 milyon dolar kazanç sağladık. Bu yıl ise bir kilo, bir gram meyve alamadık. Çiftçimiz ürün alamadığı gibi ilaçlama, sulama ve bakım masraflarını da cebinden karşılamak zorunda kaldı” dedi.
Devletten destek açıklaması
Hükümetin üreticinin kaybını azaltmak için harekete geçtiğini vurgulayan Yılar, “Kiraz ve şeftali üreticisine dönüm başına 6 bin 500 lira destek verilecek. Bu zararımızı tam karşılamasa da kısmi bir fayda sağlayacaktır” diye konuştu.
2026’da rekor üretim beklentisi
Yılar, kiraz ağaçlarının bu yıl meyve vermemesi nedeniyle önümüzdeki yıl yoğun çiçeklenme beklediklerini söyleyerek, “2024’te 20 bin ton olan üretimimiz en az yüzde 30 artış gösterecektir. Eğer tabiat şartları elverişli olursa 25 bin ton civarında bir kiraz üretimi bekliyoruz. Ancak üreticilerimizin bu dönemde ağaç budamalarını daha sert yapmaları gerekiyor. Çünkü yoğun çiçeklenme kaliteyi olumsuz etkileyebilir” ifadelerini kullandı.
