Fındık üreticileri, bu yıl hem kuraklık hem de böcek zararı nedeniyle ciddi sorunlarla karşı karşıya. Üretimin düşüklüğü, fındık kırım ve işleme tesislerinin de temposunu etkiledi.
Karadeniz Bölgesi’nde Ağustos ayında başlayan fındık hasadı tamamlandı. Kurutma işleminin ardından üreticiler, geleneksel yöntemlerin aksine artık fındıklarını evde işlemiyor; kırma ve kavurma işlemleri için bölgedeki özel işletmelere yöneliyor.
Karadeniz’in en önemli tarım ürünleri arasında yer alan fındıkta, hasat ve kurutma süreci sona erdi. Üreticilerin bir kısmı kuruttukları fındıkları doğrudan tüccara satarken, bir kısmı ise uzun kış aylarında tüketecekleri fındıkları işlenmiş halde almayı tercih ediyor.
Son yıllarda sayıları giderek artan kırma ve kavurma işletmeleri, bölge halkına büyük kolaylık sağlıyor. Üreticiler bu işletmelere getirdikleri fındıkları; kırılmış, kavrulmuş ve vakumlanmış paketler halinde belirli bir ücret karşılığında teslim alıyor.
Yetkililer, bu hizmetlerin hem hijyen açısından hem de zaman tasarrufu açısından üreticilere büyük avantaj sağladığını belirtirken, Ortahisar ilçesinde bulunan fındık kırma, kavurma ve paketleme tesisi vatandaşların yoğun ilgi çekiyor.
Çarşıbaşı ilçesinde 2001 yılında fındık işleme sektörüne adım atan ve şu anda Ortahisar ilçesinde faaliyet gösteren İsko Fındık sahibi Mustafa Dereköylü, sezonun düşük tempoyla başladığını belirterek rekolte ve randıman düşüklüğüne dikkat çekti.
Dereköylü, müşterilerin yüzde 90’ı ürünleri hediyelik ya da kendi tüketimleri için aldığını belirterek, “Geriye kalan yüzde10’luk kısım ise tüccara satmak yerine, fındığını kırdırıp kavurttuktan sonra anlaştıkları marketlerde iç fındık olarak satıyor” dedi.
Ortahisar ilçesindeki işletmesinde yaptığı kırma, kavurma ve paketleme işleminin vatandaşların yoğun ilgisini çeken Dereköylü, “Sezonumuz başladı. Bu yıl fındık hasadı biraz sıkıntılı. Kuraklık ve böcek zararı fındığı ciddi şekilde etkiledi. Sezon başlamış olmasına rağmen, fındığın az olması nedeniyle kırım işleri şu an için biraz düşük seyrediyor. Rekoltedeki düşüşten dolayı biz de sezona başladık ama yoğunluk fazla değil. Vatandaşların fındıklarını günlük olarak kırıyor, kavuruyor, paketleyip teslim ediyoruz. Müşterilerimizin taleplerine göre fındık ezmesi, fındık unu, sütlü ve kakaolu krema gibi çeşitler üretiyoruz. Fındıklarını işleyip teslim ediyoruz” dedi.
Sektöre 2001 yılında başladığını belirten Dereköylü, “Bu işe 2001 yılında Çarşıbaşı ilçesinde başladım. İki yıl orada üretim yaptıktan sonra dükkânımı merkeze taşıdım. Başlangıçta üç kişiydik, şimdi sayımız onun üzerine çıktı. Birçok vatandaş kabuklu fındıktan ne kadar iç fındık çıktığını, yani randımanın ne olduğunu bilmiyor. Fındık kırdırdıkça öğreniyorlar. Fındık, genelde yarı yarıya randımanla çıkıyor. Örneğin, 100 kilogram fındık getiren bir müşteri, çiğ fındık, kavrulmuş fındık, fındık ezmesi, fındık kreması, fındık krokanı gibi çeşitlerin hepsinden istiyor” diye konuştu.
Müşterilerimizin yaklaşık yüzde 90’ı ürünleri hediyelik ya da kendi tüketimleri için alıyor
Müşterilerin yüzde 90’ı ürünleri hediyelik ya da kendi tüketimleri için aldığını kaydeden Dereköylü, “Müşterilerimizin yaklaşık yüzde 90’ı ürünleri hediyelik ya da kendi tüketimleri için alıyor. Geriye kalan yüzde10’luk kısım ise tüccara satmak yerine, fındığını kırdırıp kavurttuktan sonra anlaştıkları marketlerde iç fındık olarak satıyor. Bir ton, iki ton, beş ton gibi büyük miktarlarda ürün yaptıran müşterilerimiz sayıca az, ancak bu sayı önümüzdeki beş-on yıl içinde artacaktır” dedi.
Fındıkta ürün çeşitliliği arttı
Fındıkta ürün çeşitliliğinin arttığını ifade eden Dereköylü, “Şu anda fındıktan ürettiğimiz ürünler arasında çiğ iç fındık, kavrulmuş fındık, fındık ezmesi (ballı, pekmezli, şekerli çeşitleri), Nutella tarzı çikolatalı sütlü krema, fındık krokan ve fındık unu yer alıyor. Fındıktan kuru baklava da yapıyoruz fakat şu an için yetiştiremiyoruz. Sektöre başladığımda sadece kırma, kavurma ve ezme işleri yapıyordum. Diğer ürünleri ise zamanla, müşterilerimizin talepleri doğrultusunda üretmeye başladık. Sezonumuz genelde iki-üç ay kadar sürüyor ama her gün kırım yapıyoruz” diye konuştu.
Rekolte de randıman da düşük
Bu sene rekolte ve randıman oranının düşük olduğunu belirten Dereköylü, “Bu yıl gelen fındıklar 43-48 randıman arasında değişiyor. Rekolte de, randıman da düşük. Sıcaklar fındığı yaktı. Geçen yıla kıyasla böcek zararı az olsa da, hem böcek hem sıcak etkili oldu. On yıl önce fındıklar çok kaliteliydi; son beş yıldır ne yazık ki bu kaliteyi göremiyoruz. Ücretlendirmeyi kabuklu fındık üzerinden yapıyoruz. Ürün fiyatları, müşterinin tercihine göre değişiyor. Her ürünün fiyatlandırması farklıdır” dedi.
