Konya’nın Hadim ilçesinde nisan ayında yaşanan zirai don nedeniyle bu yıl kiraz üretiminde zorlu bir sezon yaşanırken, ihracat tamamen durma noktasına geldi.
Konya’nın Toros Dağları eteklerindeki yüksek rakımlı ilçesi Hadim, bu yıl kiraz üretiminde tarihinin en zorlu sezonlarından birini yaşıyor. Aroması, iriliği ve uzun raf ömrüyle ün kazanan ve her yıl neredeyse tamamı yurt dışına ihraç edilen Hadim kirazı, bu sezon nisan ayında yaşanan zirai don nedeniyle ciddi zarar gördü. Üretimde yaşanan bu düşüş, ihracatı tamamen durma noktasına getirdi. Kirazın fiyatı ürün kalitesine göre ortalama 300-350 TL’den satılırken, çok üst kalite ürünler daha yüksek fiyata satılabiliyor.
Nisan’daki don, tüm sezonu etkiledi
Hadim ve çevresinde Nisan ayının ortalarında meydana gelen ani sıcaklık düşüşü, kiraz ağaçlarının çiçeklenme dönemine denk geldi. Özellikle gece saatlerinde yaşanan don olayı, çiçeklerin büyük bölümünün yanmasına yol açtı. Bu durum hem rekolteyi hem de ürün kalitesini ciddi şekilde etkiledi. Ziraat uzmanları, Hadim kirazında bu yıl bazı bahçelerde ürün kaybının yüzde 90’ı aştığını belirtirken, kalan ürünler hem miktar hem de kalite bakımından ihracat standartlarını karşılayamadığı için dış pazarlara gönderilemeyecek durumda kaldı.
İhracat yapılamıyor, iç piyasa da sınırlı
Hadim kirazının tamamına yakını her yıl Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkeye ihraç edilerek Türkiye ekonomisine ve bölge üreticisine önemli katkılar sağlıyordu. Ancak bu yıl, dış pazarlara yönelik hiçbir gönderim yapılamadı. İç piyasaya sunulan ürün miktarı da sınırlı olduğu için pazar hacminde büyük daralma yaşanıyor. Üreticiler, kiraz ağaçlarından bekledikleri geliri elde edememenin üzüntüsünü yaşıyor.
“Kiraz alım merkezinde sessiz mevsim”
Kiraz ihracatçısı Ali Akbalık, kiraz alım merkezinde sessizliğin hakim olduğunu söyledi. İlk defa böyle bir manzara ile karşılaştığını belirten Akbalık, “Bu sene Hadim’de dondan dolayı kiraz olmadı. Geçen sene üretim daha çoktu. Kiraz alım merkezine geçen sene 130-150 ton mal girerdi ama bu sene bu rakamlar yok. Durum böyle olunca fiyatlar tavan yaptı. Şu an biz 400 TL civarında kiraz alımı yapıyoruz. Yurt dışına ihracat bu sene burada yok. Tamamen iç piyasaya, Ankara, İstanbul, İzmir’e gönderiyoruz. Kiraz alım merkezinde günlük 10-15 ton kiraz alımı gerçekleşiyor. Geçen sene bu rakam 130-150 ton idi” dedi.
“Dondan dolayı kirazlarda yüzde 90 kayıp oldu”
Bir diğer ihracatçı Mustafa Ali Güven ise, “Yaklaşık 30 senedir Hadim ve köylerinden kiraz alımı yapıyoruz ama 2025 senesinde yurt dışına hiç ihracatımız yok. Dondan dolayı kirazlarda yüzde 90 kayıp oldu. Hadim ihracatta ülkeye katma değer sağlayan önemli bir merkezdi. Ama bu sene bir tane bile kiraz ihraç edemedik. 50 ihracatçı firmamız varsa bu sene Hadim’den hiç mal almadılar. İhracata gitmiyor, iç piyasa çalışıyoruz. Rekolte ve tonaj iyi olsa bu fiyatlarla üreticiye yansıması çok iyi” şeklinde konuştu.
