Van’ın Gevaş ilçesinde üretilen ve Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescillenen Gevaş fasulyesi, girişimci kadınların eliyle değerine değer katıyor.
Gevaş’ta her yıl yüzlerce ton üretilen ve 2023 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescillenen Gevaş fasulyesinin hasadı başladı. Kılçıksız, etli, sulu ve gevrek yapısıyla damaklarda eşsiz bir tat bırakan Gevaş fasulyesi, özellikle çevre illerden gelen taleplerle her sezon büyük ilgi görüyor.
Çocukluğundan beri tarlada çalıştığını belirten Devrim Şeker isimli kadın girişimci, emeğinin karşılığını alabilmek adına 17 kadınla birlikte bir kooperatif kurduklarını söyledi. Kurdukları kooperatif bünyesinde bal üretimi, kuru sebze ve meyve ve fasulye ekimini gerçekleştirdiklerini aktaran Şeker, “Tarlayı seviyorum, ekiyorum ve üretiyorum. Ürettiklerimizi de kurduğumuz kooperatif bünyesinde satıyorum. Köyümüzde 18 ortakla birlikte kooperatifimizi kurduk. Hepimiz kadınız aynı şekilde tarlada çalışıyoruz. Aramızda arıcılık yapan, bal üreten, kuru sebze kuru meyve yapan ve reçel yapan arkadaşlarımız var. Biz de fasulye satarak kooperatifimize katkı sağlıyoruz” dedi.
Bu sene sıcaklardan dolayı fasulyenin erken bozulduğunu ifade eden Şeker, “Yine de fasulyemizin tanesi güzel. Suyu sondaj olduğu için fasulyesi ince, etli ve sulu oluyor. Şu an 7 dönümlük bir alanda fasulye ektik. Yaklaşık 6 ton verim bekliyoruz. Sıcaklar olmasaydı daha çok verim elde edecektik” ifadelerini kullandı.
“Güneşle başlayıp güneşle bitiriyoruz”
Herkesin tatile gittiği yaz mevsiminde günlerini tarlada geçirdiklerini belirten Şeker, “Bizler sabah 06.00’dan akşam 20.00’ye kadar tarladayız. Güneşle başlayıp, güneşle bitiriyoruz. Bütün günümüzü güneşin altında geçiyoruz. Nisan ayından eylül ayına kadar tarladayız. Neredeyse evin yüzünü görmüyoruz” diye konuştu.
“Artık emeğimizin karşılığını alacağımızı düşünüyorum”
Fasulyede şimdiye kadar emeklerinin karşılığını alamadıklarını vurgulayan Şeker, “Köyde 20’ye yakın tarla ekili. Hemen hemen her aile kendi durumuna göre ekiyor. Bizler tarlada 30 TL’ye satıyoruz ancak marketlerde 70-80 TL’ye satılıyor. Çok şükür fasulyemizin patenti alındı. Patent alınması bizi mutlu etti. Artık fasulyemiz değerinde satılacak. Patentin bizi bir adım ileriye taşıyacağına inanıyoruz. Artık emeğimizin karşılığını alacağımızı düşünüyoruz” dedi.
7 dönümlük araziye fasulye ektiklerini aktaran Sevim Şeker isimli üretici ise gün boyu güneşin altında çalıştıklarını vurgulayarak, “Sadece yemek saatlerinde mola veriyoruz. Onun dışında gün boyu fasulye topluyoruz. Herkes yaz mevsiminde tatile gidiyor biz de tarlaya geliyoruz. Ancak bizler de tatilimizi, kış mevsiminde evimizde dinlenerek geçiriyoruz” ifadelerine yer verdi.
Güzelkonak Mahallesi’nde hemen hemen tüm ailelerin fasulye işi ile uğraştığını belirten Şeker, “Mahallemizde 110 hane var ve bu hanelerin çoğu gerek kendi ihtiyacı için gerekse ticari amaçlı ekim yapıyor. 70 aile bunu ticaret amaçlı yapıyor. Çünkü hava şartları ve arazi yapısı nedeniyle verimi en iyi olan yeşil fasulyedir. Bu nedenle bizde bu işi yapıyoruz. Yıllarca İstanbul’da kaldım. Tokat, Amasya, Manisa, Afyonkarahisar ve Bayburt’tan fasulye vardı. Lakin en lezzetli fasulye bizimdi. Çünkü bizim fasulyemiz hem iri hem de etli oluyor ve çabuk pişiyor. Ancak susuzluktan dolayı birkaç yıldır sıkıntı yaşıyoruz. İnşallah emeğimizin karşılığını alacağız” şeklinde konuştu.
