Denize kıyısı olmayan Manisa’da iç sularda yetiştirilen Türk Somonları başta Avrupa ve Rusya olmak üzere bir çok dünya ülkesine ihraç ediliyor. Besin değerleri bakımından da Norveç somonundan daha güçlü olduğu belirlenen Türk Somonu her geçen dönemde pazar payını da arttırıyor.
Türkiye’de bitkisel ve hayvansal ürün çeşitliliği bakımından önemli bir noktada yer alan Manisa’da, Tarım ve Orman Bakanlığı Manisa Tarım ve Orman Müdürlüğünün de çalışmalarıyla her geçen gün çeşitlilik artmaya devam ediyor. Bakanlığın destekleriyle kurulan işletmelerde denizi olmayan Manisa’da ihracata yönelik Türk Somonu yetiştiriliyor. İç sularda önemli bir üretim potansiyeline ulaşan Manisa’da her geçen gün hem üretim kapasitesi artıyor hem de ihraç edilerek önemli bir kazanç sağlanıyor. Yılda bin 800 ton balık üretiminin yapıldığı Manisa’da hem iç pazara hem de dünya sofralarına kalitesiyle de ön plana çıkan somon sağlanıyor. Manisa’nın Soma ilçesine bağlı Sevişler Barajında kurulan tesis de Tarım ve Orman Bakanlığının Kırsal Kalkınmayı Destekleme Programı kapsamında yüzde 50 hibe alarak önemli bir üretim merkezi haline geldi. Barajda 350 gram ağırlıpğa ulaşan balıklar, Türk Somonu olmak üzere buradan Karadeniz’deki tesislere gönderilerek daha da büyümesi sağlanıyor ve son aşamada da başta Avrupa ve Rusya olmak üzere bir çok ülkeye ihraç ediliyor. Soma Sevişler Barajındaki tesisin geliştirilmesiyle beraber balıkların tamamı Manisa’da büyütülerek doğrudan ihraç edilecek. Avrupa ülkeleriyle Rusya ve Japonya’dan oldukça talep gören Türk Somonunun bazı analizlerce Norveç somonundan daha çok besleyici olduğu da belirlendi. Bu belirlemelerle birlikte pazar payı genişleyen Türk Somonunda üretim kapasiteleri de her geçen yıl artıyor.
Tarım ve Orman Bakanlığının hibe destekleriyle tesis kurduklarını ve üretime başladıklarını söyleyen tesis işletmecisi ve Su Ürünleri Mühendisi Cuma Cemiloğlu, “Kırsal kalkınma desteğiyle tesisi 5 ay önce kurduk. Seneye de tam kapasite üretime başlayacağız. Buranın yavrularını kendi kuluçhanemizden getiriyoruz. Belli bir büyüklüğe geldikten sonra buraya getirip Türk Somonu yapmayı düşünüyoruz. 1,5-2 kilo civarı ürün almayı düşünüyoruz. Bu ürünler Rusya’ya ihraç oluyor. İşleme tesislerine veriyoruz. Onlar işleyip Rusya’ya ihraç ediyorlar” dedi.
“Besin değerleri Norveç somonundan daha iyi”
Üretimin her geçen yıl artığını söyleyen Cemiloğlu, “Genelde her boy yavru, her boy balık Karadeniz’e gidiyor ve Türk somonu oluyor. Biz burada somon yapmayı düşünüyoruz. Yani Karadeniz’deki somonu burada yetiştirmeyi düşünüyoruz. Kalite olarak Norveç somonuyla aynı aşağı yukarı. Hatta bazı analizlere göre besin değerleri Norveç somonundan daha iyi. Aranmasının nedeni Rusya’nın talep etmesinin nedeni Norveç somonuna olan ambargo. İkincisi Norveç somonuna göre bizim fiyatlarımız çok daha uygun. Ulaşım çok daha yakın. Ancak Türk somonunun özelliği Türk halkı da sevdi Türk somonunu. İçeride de tüketiyoruz. Avrupa istemeye başladı. Japonya çok istiyor. Her yere ihracı oluyor. Yani üretimde gitgide her geçen gün daha çok artıyor” ifadelerini kullandı.
Su bulunan her yerde üretim yapmayı planladığını belirten Cemiloğlu, “Su bulduğum yerde üretim yapmayı düşünüyorum. Destek oldukça da üretim devam eder. Yıllık üretim şu an kurul tesis 300 ton tam kapasiteye geçtiğimiz zaman 600 ton yılda somon üreteceğiz” dedi.
“Denize sınırımız olmasa da iç sularda önemli bir üretim yapıyoruz”
Manisa’nın hem bitkisel hem de kanatlı hayvancılık üretiminde önemli bir konuma sahip olduğunu ve bununla beraber iç sularda da önemli bir balık üretimi bulunduğunu belirten Manisa Tarım ve Orman Müdürü Metin Öztürk, “Manisa özellikle bitki üretimindeki gücü, kanatlı hayvancılık anlamında kanatlıdaki gücü ile ön planda olan bir şehir olmakla beraber her ne kadar denize sınır bir şehir olmasa da iç sularla ilgili de önemli bir tabii üretim de gerçekleştiriyor. Burada yılda bin 800 tonluk bir üretim gerçekleştiren bir iliz. Tabii buradaki üretimin önemli noktası nedir? Püf noktası. Burada gökkuşağı alabalığı dediğimiz balık çeşidimiz 350 gram boya kadar yetiştirilip buradan dünya mutfaklarıyla buluşmak üzere Karadeniz’in serin sularına gönderiliyor. Oradan da dünyaya Türk somonu olarak ihraca konu ediliyor. Dolayısıyla çok önemli bir burada işlev üstleniyor Manisa iç sularındaki üreticilerimiz. Karada 2 gramdan 30 grama kadar yetiştirilen balıklar burada gördüğümüz şurada da gördüğümüz Soma Sevişler Barajı’ndaki ağ kafeslerde 350 gram büyüklüğüne getirilip buradan da araçlarla Karadeniz’in serin sularına gönderiliyor ve oradan da dünya mutfaklarına Türk somonu olarak ulaşmış oluyor” diye konuştu.
“Dış pazarda talep edilen bir balık türü”
Türk Somonunun dış pazarda talep gören bir balık türü olduğunu belirten Öztürk, “Dış pazarda çokça kabul gören ve talep edilen bir balık türü. Dolayısıyla da Manisa olarak burada ülkemize önemli bir ihracat girdisi elde edilmesine bu anlamda da katkı sağlayan bir iliz. Şu anda içerisinde bulunduğumuz Soma ilçemizin Sevişler Barajı’ndaki tesislerimizden 600 tonluk tesisimiz bakanlığımız tarafından kırsal kalkınma yatırımlarını destekleme programı kapsamında yüzde 50 hibe verilerek burada hayata geçmiş bir proje. Dolayısıyla burada da üretim başlamış durumda. Burada da bakanlığımızın önemli bir hibesiyle bu yatırım gerçekleşmiş oldu” ifadelerini kullandı.
