Antalya’da düzenlenen ’Tarım Gündem’ toplantısında israfa dikkat çekildi. Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, üretilen gıdanın 3’te 1’i çöpe giderken, dünyada 1 milyar insanın yatağa aç girdiğini söyledi.
Antalya Ticaret Borsası (ATB) ile Antalya Tarım Konseyi (ATAK) iş birliğinde düzenlenen “Tarım Gündem” programının konukları Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu ile Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili ve Tüketici Merkezi Başkanı İbrahim Güllü oldu. Antalya Ticaret Borsası Basın Danışmanı Vahide Yanık’ın sunduğu programda, 16 Ekim Dünya Gıda Günü nedeniyle gıda üretimi, güvenli gıda, gıdaya erişim konuları gündeme geldi.
Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, FAO’nun Dünya Gıda Günü’nün bu yılki temasını “Daha iyi gıdalar ve daha iyi bir gelecek için el ele” olarak belirlediğini belirterek, sadece gıdaya değil iyi gıdaya erişimin önemine dikkat çekti. Türkiye’nin tarım potansiyelinin yüksek olduğunu ancak sürdürülebilirlik politikalarının güçlendirilmesi gerektiğini kaydeden Manavoğlu, “Mesela su kaynaklarımızı bilinçsizce tüketiyoruz. Sulama sistemlerinde teknolojiyi yeterince kullanmıyoruz. Bu durum gelecekte gıda üretimimizi olumsuz etkileyecek” dedi.
“Sağlıklı beslenme bir insan hakkıdır” diyen Manavoğlu, pandemi, iklim değişikliği ve savaşlar nedeniyle gıdanın öneminin daha fazla hissedildiğini, üretimin teşvik edilmesi ve dışa bağımlılığın azaltılması gerektiğini ifade etti.
“En çok tağşiş et ve süt ürünlerinde”
Manavoğlu, gıda fiyatlarının artmasıyla gıdada taklit ve tağşiş oranın da arttığını söyleyerek, et ve süt ürünleri, zeytinyağı, çay ve baharatlarda taklit ve tağşişin yoğun olduğunu bildirdi. Manavoğlu, enerji içeceklerinde ilaç etken maddesi kullanımının insan sağlığını tehdit ettiğini, bunun da sık rastlanılan bir durum haline geldiğini söyledi. Türkiye’de yaklaşık 8 bin gıda kontrol görevlisi bulunduğuna, bunun sadece 2 bin 500’ünün gıda mühendisi olduğuna dikkat çeken Manavoğlu, “Gıda mühendisleri sahada daha fazla yer almalı ve denetimler daha sık ve etkin yapılmalı” dedi.
“Gıdanın 3’te 1’i çöpe gidiyor”
Gıda israfının da büyük bir sorun olduğunu vurgulayan Manavoğlu, “Ürettiğimiz gıdanın 3’te 1’i çöpe gidiyor. İsrafı önlemeye kendimizden başlamalıyız. Soğuk zincirin kırılması, açık büfeler ve serpme kahvaltılar israfı artırıyor” dedi.
Dünyada 1 milyar insanın yatağa aç girdiğini, buna karşın dünyada yılda yaklaşık 1 milyar ton, Türkiye’de ise 30 milyon tona yakın gıdanın israf edildiğini belirten Manavoğlu, “Üretim var ancak dağılımda bir sorun var. Bu yüzyılda her dokuz insandan birinin yatağa aç girmesi utanç verici bir durum” diye konuştu.
Manavoğlu özellikle çocukların yeterli beslenmesinin önemine vurgu yaparak, öğrencilere bir öğün ücretsiz yemek sağlanmasının geleceğe yatırım olacağını söyledi.
“Tüketici kaliteye değil fiyata bakıyor”
Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili ve Tüketici Merkezi Başkanı İbrahim Güllü, son dönemde tüketicinin alım gücünün ciddi şekilde azaldığını belirterek, “Tüketici artık kaliteye değil, fiyatı ucuz olana bakıyor, bütçesine uygun olana yöneliyor. Bu da merdiven altı ürünlerin artmasına neden oluyor” dedi.
Gıda enflasyonunun yüksek olması nedeniyle taklit ve tağşişli ürün sayısının arttığını kaydeden Güllü, “Tüketici kaliteli sağlıklı gıdaya ulaşımda ciddi sıkıntı yaşıyor” dedi.
Güllü, taklit ve tağşişli ürünlerle mücadelede tüketicinin aktif rol oynaması gerektiğini belirterek, şüpheli durumlarda ALO 174 Gıda Hattı ya da 0501 174 0 174 numaralı Whatsapp hattından bildirim yapılabileceğini hatırlattı. Gıda denetimlerin artırılması gerektiğini vurgulayan Güllü, “Gıda mühendisleri hiçbir baskı altında kalmadan çalışmalı, maaşlarını denetledikleri firmalardan değil kamu kaynaklarından almalı” dedi. Güllü, ekonomik şartlar zorlaştıkça tüketicilerin gıda mühendislerinin rehberliğine daha fazla ihtiyaç duyduğunu söyledi.
“Üretici ile tüketici arasında fiyat farkı 10 kata çıktı”
Üretici-tüketici arasındaki fiyat farkının 10 kata kadar çıktığını vurgulayan Güllü, “Üretici kazansa biz de yüksek fiyatlara razı oluruz. Ancak üretici kazanmadıkça üretimden vazgeçiyor. Üretim artmazsa gıdaya daha fazla para öderiz. Üretici mutlaka desteklenmeli, aracılar azaltılmalı” dedi.
Etiket değişiklikleriyle tüketicinin mağdur edildiğini söyleyen Güllü, “Tavsiye edilen satış fiyatı” uygulamasının ambalajlı ürünlerde zorunlu hale getirilmesinin fahiş fiyatlarla mücadelede etkili olacağını ifade etti.
“Açık büfe ve serpme kahvaltılar israfı körüklüyor”
Gıda israfına da dikkat çeken Güllü, “Türkiye’de yılda yaklaşık 30 milyon ton gıda israfı yaşanıyor. Birçok insan açlık çekerken, gıdanın çöpe gitmesi gerçekten korkunç. Açık büfe ve serpme kahvaltılar israfı körüklüyor. Tabaklarımızı tüketeceğimiz kadar doldurmalıyız” dedi.
“Coğrafi işaretli ürünler gıda güvenliğini sağlıyor”
Coğrafi işaretli ürünlerin artırılması gerektiğini de vurgulayan Güllü, “Bu ürünler güvenli gıda konusunda önemli. Değerlerimize sahip çıkmalı, ürünlerimizi başka ülkelere kaptırmamalıyız” dedi.
