Görenler dönüp bir daha baktı, asırlık gelenek yeniden canlandırıldı

Yarım asırdan fazla bir süredir gerçekleştirilmeyen, unutulmaya yüz tutmuş Saya gezdirme geleneği Sivas’ın Zara ilçesinde yeniden canlandırıldı. Birbirinden farklı kıyafetler giyen vatandaşlar, ilçe merkezinde kortej oluşturdu.

Orta Asya’dan geldiğine inanılan ve Zara ilçesine bağlı bazı köylerde geçmişte oynanan köy seyirlik oyunu, Zara 4. Eğrilce Şenlikleri kapsamında yeniden yaşatılmaya başlandı. Bereket ve bolluğun simgesi olarak ilçe kırsalında her yılın Şubat ayında bir hafta süren etkinliklerle gerçekleştirilmiş saya gezdirme köy eğlencesi, ilk kez Zara ilçesi merkezinde esnaf ve vatandaşları ziyaret ederek izleyenlerin beğenisine sunuldu. Cadde ve sokaklarda gezen saya ekibi, ziyaret ettikleri ev ve işyerlerinin kapılarında maniler ve türküler okuyarak halaylar çekti. Vatandaşların alkışlarla karşıladığı saya ekibine esnaflar da geleneğe sahip çıkılması adına çeşitli hediyeler verdi.

Saya gezdirme geleneği hakkında açıklama yapan Kültür ve Turizm Bakanlığı El Sanatları Sanatçısı Nilgün Gökkuş Bozalioğlu, “Orta Asya’dan gelme bir kültür olduğunu biliyoruz saya gezmesinin. Deveyi yapıyoruz merdivenle, beden olarak devenin içini üç kişiyle giydirdik. Kırmızı yakalı olan Arap, aslında bereketi temsil ediyor. Gittiği evden kapıdan saya için para veya yiyecek topluyor. Gittiği evin önce toprağına elindeki asayla vuruyor, toprak bereketleniyor. Sonra ahırına vuruyor, ahırın kapısına, orada da bereket oluyor. Evinde de huzur olması için evin dış kapısına vuruyor” dedi.

Oyunun normalde Şubat ayında yapıldığını söyleyen Bozalioğlu, “Bir hafta sürüyor bu oyun aslında. Sadece içerisinde bir günü seçiyorlar ama hiç kimseye söylemeden, köy halkının haberi olmadan gençler bir yerde toplanıyorlar ve birbirlerine hissettirmeden hazırlığını yapıp kıyafetini giyiniyorlar. Ondan sonra halkın arasına dağılıyorlar. Bunun sebebi de hayvanların daha iyi döl tutması, alacakları o senenin mahsulünün daha iyi olması, yoğurdu, peyniri, sütü çocuklarıyla birlikte bolluk ve bereket içerisinde yemesi gibi o kadar çok şeyi kapsıyor ki aslında çok saygı duyulacak bir oyun. Biz de bugün bunu hep beraber, kalabalık bir şekilde temsil etmeye çalıştık ve gördüğümüz kadarıyla da Zara’nın birçok insanı bize alkış tuttular” diye konuştu.