Oxford Sözlüğü’nün 2024 yılının kelimesi olarak seçtiği “brain rot” (beyin çürümesi), Kocaeli’nin Gebze ilçesinde düzenlenen konferansta ele alındı. Dijital dönüşümle birlikte insanların telefon ve tablet başında uzun süre geçirmelerinin sonucunda oluşan “beyin çürümesi” konusu masaya yatırıldı.
Oxford Üniversitesi Sözlüğü tarafından 2024 yılının kelimesi seçilen “brain rot” terimi üzerine Gebze Organize Sanayi Bölgesi (GOSB) Teknopark Genel Müdürlüğü tarafından sempozyum gerçekleştirildi. Sempozyumda, Uzman Psikolog Ezgi Özcan, Doç. Dr. Ömer Kardaş, Uzman Klinik Psikolog Selin Kahvecioğlu Ocak, Prof. Dr. Erkan Saka ile Kültürel Dönüşüm Uzmanı ve Eğitmen Alp Saraçoğlu konuşmacı olarak katıldı.
Günümüz dijitalleşmesinin etkileriyle bireylerin sürekli telefon ve tablet kullanması sonucu ortaya çıkan bu olgunun, bireysel düzeyde alınabilecek önlemlerle hafifletilebileceği vurgulandı.
“Farkındalık oluşturmak istedik”
Sempozyuma ilişkin İhlas Haber Ajansı (İHA) Muhabirine açıklamalarda bulunan GOSB Teknopark Genel Müdürü Prof. Dr. Murat Çemberci, “Bugün, Oxford’un sözlüğünde yılın kelimesi seçilen brain rot konusunu en yetkin kişilerden dinledik. Özelikle iş dünyasında, aile hayatında ve özel hayatta teknoloji bağımlılığının ve beyin çürümesinin diğer etkilerini, insan hayatını nasıl etkilediğini, iş hayatını nasıl etkilediğini, verimliliği düşürüp düşürmediğini, teknoloji kullanımının bir çeşit hastalık olup olmadığını hep birlikte uzmanlarımızdan dinledik. Bir farkındalık oluşmasını istedik. Umarım bu farkındalığı oluşturmuşuzdur diye düşünüyorum” dedi.
“Herkes kendi önlemini almalı”
Dijitalleşen dünyada beyin çürümesini durdurmanın yollarına değinen Prof. Dr. Çemberci, “Verilen cevaplardan şunu anladık: Bundan kurtulmanın yolu hap gibi bir şey değil. ’Hap alarak beyin çürümesinden kurtuluyoruz’ diye bir durum yok. Bu durum bir süreç diyebiliriz. Bununla ilgili aslında salondan çıkan genel kanı şu şekildeydi: herkesin kendi bireysel önlemini almasıydı. Mesela ben kendi adıma, bazı zamanlarda bundan detox yaparak kurtulmaya çalışıyorum. Kimisi daha fazla kitap okuyarak bunu engellemeye çalışıyor, kimisi daha fazla sosyal etkinlik düzenleyerek engellemeye çalışıyor. Teknolojinin insan hayatına katkılarını yadsımıyoruz. Ancak sosyal ve iş hayatımıza olumsuz etkilerini en aza indirecek bireysel çözümler üretmeliyiz” diye konuştu.
“Bununla mücadele etmemiz ve tekrar insani kabiliyetlerimizi kazanmamız gerekiyor”
Konuşmacılardan Prof. Dr. Erkan Saka ise “4 konuşmacının birbirini tamamladığı bir program oldu. Beyin çürümesi modern çağın bir sorunu. Burada kast edilen enformasyon yüklemesi. Buna karışı ne yapacağız? Benim pozisyonum tamamen negatif durmak değil. Teknolojiyi daha aktif kullanarak, bilgi üreterek beyin çürümesine müdahale edebiliriz. Beyin çürümesi tabii mecaz olarak kullanılan bir terimdir. Çok yoğun bir enformasyon yüklemesi var ve bu enformasyon genellikle verimli değil. Saçma denilebilir, boş denilebilir. Burada aslında kontrolsüz bir şekilde içerik tüketimi söz konusu. Genellikle belirli mecralara kitlenip artık neredeyse hayatının akışını bile etkileyecek şekilde bir tüketim içerisine giriyoruz. Bu arada da düşünme kapasitemizin sekteye uğradığı ve eleştirel bakışımızı kaybettiğimiz şeklinde sonuçlar ortaya çıkıyor. Tam olarak herkes de aynı durum olmayabilir ama bu modern dünya da şuanda başımıza gelen bir durum. Platformlarda, genel olarak kurumlarda dijital alandaki bunu destekliyor ve pekiştiriyor. Bizim bununla mücadele etmemiz ve tekrar insani kabiliyetlerimizi kazanmamız gerekiyor. Bence biz teknolojisiz yaşamayız. İnsan kaygılarını nasıl olumlu bir şekilde daha iyi bir yere yönlendirebiliriz” şeklinde konuştu.
“Beyin çürümesinin bireysel ve toplumsal etkilerini ele aldık”
Sempozyumda tüm önemli konuların ele alındığına dikkat çeken GOSB Teknopark Teknoloji ve İnovasyon Müdürü Gözde Nur Köse Yılmaz da, “Bugün ele alınan konu, günümüzün önemli problemlerinden biri olan ve dijital mecralarda geçirilen zamanla ortaya çıkan beyin çürümesiydi. Brain rot terimi, Oxford Sözlüğü’ne 2024 yılında dahil edilmiştir. Panelistlerimizle bu konuyu farklı açılardan değerlendirdik. Kendilerinin çok değerli katkıları oldu. Bireysel etkilerinden toplumsal etkilerine, iş yerlerindeki liderlik yapıları üzerindeki etkilerine kadar detaylı analizler gerçekleştirdik. Çok değerli bir etkinlik olduğunu düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
